Is het erg als meel over datum is?

Is oud meel nog wel te gebruiken? Een bakkersblik op de houdbaarheid

We hebben het allemaal wel eens: een pak meel achteraan in de voorraadkast, met een houdbaarheidsdatum die al een tijdje overschreden is. Is het dan nog wel te gebruiken? Het korte antwoord is: het hangt ervan af. Hoewel meel niet zo snel bederft als bijvoorbeeld melk of vlees, verliest het wel degelijk aan kwaliteit na verloop van tijd.

De houdbaarheid aangegeven op de verpakking is een indicatie van de optimale kwaliteit. Na deze datum kunnen verschillende factoren de bakresultaten beïnvloeden. Een belangrijke factor is oxidatie van de vetten in het meel. Deze vetten, hoewel in kleine hoeveelheden aanwezig, kunnen ranzig worden. Dit resulteert in een onaangename, muffe geur en een vieze, bittere smaak in je baksels. De intensiteit hiervan hangt af van de soort meel (volkoren meel ranzigt sneller dan wit meel), de opslagomstandigheden (vochtigheid en licht versnellen het proces) en de tijd die het meel over de houdbaarheidsdatum is.

Maar betekent een overschreden datum automatisch onbruikbaar meel? Nee. Voordat je het meel weggooit, is een simpele controle raadzaam:

• Geurtest: Ruik aan het meel. Een ranzige, muffe of anderszins onaangename geur is een duidelijk teken dat het meel beter weggegooid kan worden. Een neutrale of licht zoetige geur wijst op een betere kwaliteit.
• Visuele inspectie: Controleer het meel op klonten, schimmel of insecten. Zelfs zonder een onaangename geur, kan zichtbare besmetting het meel ongeschikt maken voor consumptie.
• Smaaktest (optioneel): Een kleine hoeveelheid meel kan geproefd worden. Let goed op de smaak. Een bittere of ranzige smaak is een signaal om het meel weg te gooien.

Als het meel na deze controles nog steeds goed ruikt, er goed uitziet en geen vreemde smaak heeft, kan het in veel gevallen nog prima gebruikt worden. Houd er wel rekening mee dat de bakresultaten mogelijk iets minder optimaal zijn. De textuur kan iets minder luchtig zijn en de kleur kan afwijken. Voor recepten die erg afhankelijk zijn van de kwaliteit van het meel, zoals bijvoorbeeld delicate gebakjes, is het wellicht verstandiger om vers meel te gebruiken.

Kortom: een overschreden houdbaarheidsdatum bij meel is geen automatische doodvonnis. Een simpele controle op geur, uiterlijk en (optioneel) smaak geeft je voldoende informatie om te bepalen of het meel nog geschikt is voor gebruik. Maar twijfel je? Gooi het dan liever weg dan dat je het risico neemt op een mislukt en onaangenaam baksel.