Hoe wordt nierfalen ontdekt?

Hoe wordt nierfalen ontdekt? Een speurtocht naar de gezondheid van je nieren

Nierfalen, een aandoening waarbij de nieren niet meer optimaal functioneren, kan sluimerend ontstaan. Het is daarom belangrijk om alert te zijn op mogelijke symptomen en te begrijpen hoe artsen deze aandoening opsporen. Vroegtijdige detectie is cruciaal om de progressie te vertragen en complicaties te voorkomen.

De ontdekking van nierfalen begint vaak met het signaleren van potentiële risicofactoren of symptomen. Mensen met diabetes, hoge bloeddruk, hart- en vaatziekten, een familiegeschiedenis van nierziekten of die bepaalde medicijnen gebruiken, hebben een verhoogd risico en worden vaak proactief gescreend. Symptomen die kunnen wijzen op nierproblemen zijn onder andere:

• Vermoeidheid en zwakte: Door de ophoping van afvalstoffen in het bloed.
• Zwellingen (oedeem): Vooral in de benen, enkels en rond de ogen, doordat de nieren vocht vasthouden.
• Veranderingen in het plassen: Meer of minder plassen, vooral ‘s nachts, donkere of schuimende urine.
• Hoge bloeddruk: Nierfalen kan leiden tot hoge bloeddruk en omgekeerd.
• Bloed in de urine: Wat de urine roze, rood of bruin kan kleuren.
• Verminderde eetlust en misselijkheid: Als gevolg van de ophoping van afvalstoffen.
• Jeuk: Door de ophoping van afvalstoffen die normaal gesproken door de nieren worden uitgescheiden.

Wanneer er een vermoeden van nierfalen is, zal de arts verschillende onderzoeken uitvoeren:

1. Bloedonderzoek:

• Creatinine: De creatinine-waarde in het bloed is een belangrijke indicator van de nierfunctie. Een verhoogde creatinine-waarde kan wijzen op verminderde nierwerking.
• Estimated Glomerular Filtration Rate (eGFR): De eGFR wordt berekend op basis van de creatinine-waarde, leeftijd, geslacht en etniciteit. Het geeft een schatting van de glomerulaire filtratiesnelheid, wat de snelheid is waarmee de nieren het bloed filteren. Een lage eGFR duidt op nierfalen.
• Bloedureumstikstof (BUN): Net als creatinine, kan een verhoogde BUN-waarde wijzen op nierproblemen.
• Elektrolyten: Meten van elektrolyten zoals natrium, kalium en calcium om te controleren op verstoringen in de balans die kunnen optreden bij nierfalen.

2. Urineonderzoek:

• Eiwit in de urine (proteïnurie): De aanwezigheid van eiwit in de urine is een belangrijke indicator van nierschade. Gezonde nieren filteren eiwit uit het bloed, maar beschadigde nieren laten eiwit door.
• Bloed in de urine (hematurie): Net als proteïnurie, kan de aanwezigheid van bloed in de urine wijzen op nierschade.
• Urine sediment onderzoek: Onderzoek van de urine onder een microscoop kan afwijkingen aantonen, zoals kristallen, cellen of bacteriën.

3. Beeldvorming:

• Echografie: Een echografie van de nieren kan de grootte, vorm en structuur van de nieren beoordelen. Het kan ook helpen om obstructies, zoals nierstenen, of cysten op te sporen.

In veel gevallen geven deze onderzoeken al een duidelijk beeld van de nierfunctie en de mogelijke oorzaak van nierfalen. Bij snel verslechterende nierfunctie of onduidelijkheid over de oorzaak, is verder onderzoek in het ziekenhuis noodzakelijk. Dit kan inhouden:

• Nierbiopsie: Hierbij wordt een klein stukje nierweefsel weggenomen voor microscopisch onderzoek. Dit kan helpen om de specifieke oorzaak van nierfalen vast te stellen.
• CT-scan of MRI-scan: Deze meer gedetailleerde scans kunnen worden gebruikt om afwijkingen in de nieren of urinewegen op te sporen.

De diagnose van nierfalen is dus een proces waarbij verschillende onderzoeken worden ingezet om de werking van de nieren te beoordelen en de oorzaak van de problemen te achterhalen. Door alert te zijn op risicofactoren en symptomen, en door regelmatig je gezondheid te laten controleren, kunnen nierproblemen vroegtijdig worden ontdekt en behandeld. Dit kan de kwaliteit van leven aanzienlijk verbeteren en de progressie van nierfalen vertragen.