Is gist een natuurlijk product?

Is gist een natuurlijk product? Ja, maar…

De vraag of gist een natuurlijk product is, lijkt op het eerste gezicht simpel te beantwoorden: ja. Gist is immers een levend, eencellig organisme, behorend tot het rijk van de schimmels (Fungi). Deze microscopische organismen komen van nature voor in de omgeving, met name op en in plantaardig materiaal zoals fruit, groenten, en zelfs in de bodem. Hun rol in natuurlijke processen, zoals de fermentatie van fruit tot alcohol en de rijzing van deeg, is onmiskenbaar en al eeuwenlang bekend.

Echter, de eenvoud van dit antwoord wordt genuanceerd zodra we kijken naar de manier waarop gist wordt toegepast in de industrie. Hoewel de basis van alle gist – het organisme zelf – natuurlijk is, zijn de industriële processen die leiden tot de gist die wij gebruiken in ons brood, bier, en wijn vaak verre van natuurlijk.

We onderscheiden namelijk verschillende soorten gist:

• Wilde gist: Dit is de gist die van nature voorkomt in de omgeving. Het gebruik hiervan is traditioneel, bijvoorbeeld bij het maken van ambachtelijk brood of wilde gist-gefermenteerde dranken. De kwaliteit en betrouwbaarheid zijn echter minder gecontroleerd dan bij gecultiveerde gist.

• Gecultiveerde gist: Dit is gist die in laboratoria wordt gekweekt en vermeerderd. Dit proces, hoewel begonnen met een natuurlijke giststam, omvat vaak ingrepen die de natuurlijke omgeving van de gist drastisch veranderen. Deze ingrepen kunnen de toevoeging van specifieke voedingsstoffen, temperatuurregulatie, en het verwijderen van ongewenste organismen inhouden. Het resultaat is een gestandaardiseerd product met voorspelbare eigenschappen, ideaal voor industriële toepassingen. Deze gecultiveerde gist is wellicht niet meer helemaal natuurlijk in de puurste zin van het woord, aangezien zijn voortbestaan en ontwikkeling sterk afhankelijk is van menselijke interventie.

De vraag of gist een natuurlijk product is, hangt dus af van de definitie van “natuurlijk”. De basisbouwsteen, het gistorganisme zelf, is onmiskenbaar natuurlijk. Echter, de manier waarop dit organisme wordt geproduceerd en gebruikt in de industrie, voegt een laag van menselijke manipulatie toe. Het is daarom preciezer om te stellen dat gist een natuurlijk organisme is, dat op grote schaal wordt gekweekt met behulp van technologische processen. Deze processen maken het product consistent en betrouwbaar, maar brengen het wel verder af van de volledig “onveranderde” natuurlijke omgeving.