Welk hormoon veroorzaakt angst?

Angst: Meer dan alleen adrenaline

Angst is een complexe emotie die we allemaal kennen. Het is een reactie op (dreigend) gevaar, een ingebouwd alarmsysteem dat ons helpt te overleven. Vaak wordt gedacht dat adrenaline de grote boosdoener is als het om angst gaat, en hoewel dit stresshormoon een belangrijke rol speelt, is het verhaal complexer dan dat.

Adrenaline, ook wel epinefrine genoemd, is een hormoon dat vrijkomt bij stress. Het maakt ons alerter, verhoogt onze hartslag en ademhaling, en zorgt ervoor dat we klaar zijn om te vechten of te vluchten. In een gevaarlijke situatie is dit essentieel. Echter, een overmatige aanmaak van adrenaline, zelfs zonder direct gevaar, kan leiden tot angstgevoelens, onrust en zelfs paniekaanvallen. Denk bijvoorbeeld aan de angst die je kunt voelen voordat je een presentatie moet geven, of de onverklaarbare spanning in je lichaam vlak voor een belangrijk examen.

Maar de boosdoener is niet alleen adrenaline. Angst is een samenspel van verschillende hormonen en neurotransmitters in de hersenen. Naast adrenaline spelen bijvoorbeeld ook cortisol (een ander stresshormoon), noradrenaline, dopamine en serotonine een belangrijke rol.

• Cortisol: Helpt het lichaam om te gaan met langdurige stress en reguleert onder andere de bloedsuikerspiegel en het immuunsysteem. Chronische stress en een constant verhoogd cortisolniveau kunnen echter bijdragen aan angstgevoelens en depressie.

• Noradrenaline: Lijkt op adrenaline en speelt een rol bij alertheid, focus en de ‘fight or flight’ reactie. Een overschot aan noradrenaline kan leiden tot prikkelbaarheid en angst.

• Dopamine: Vaak geassocieerd met plezier en beloning, maar dopamine speelt ook een rol bij motivatie en angst. Een tekort aan dopamine kan leiden tot lusteloosheid en somberheid, terwijl een overschot angst en paranoia kan veroorzaken.

• Serotonine: Een neurotransmitter die een belangrijke rol speelt bij het reguleren van de stemming, slaap en eetlust. Een tekort aan serotonine wordt vaak in verband gebracht met depressie, angst en obsessief-compulsieve stoornis.

Het is dus belangrijk om te onthouden dat angst geen simpelweg een gevolg is van teveel adrenaline. Het is een complexe interactie tussen verschillende hormonen en neurotransmitters in de hersenen. De balans tussen deze stoffen is cruciaal voor een stabiele gemoedstoestand.

Wat kun je doen?

Als je last hebt van angstgevoelens, is het belangrijk om de onderliggende oorzaak te achterhalen. In veel gevallen kan stress een belangrijke factor zijn. Probeer stress te verminderen door middel van ontspanningstechnieken zoals meditatie, yoga of ademhalingsoefeningen. Ook een gezonde levensstijl met voldoende slaap, een evenwichtig dieet en regelmatige lichaamsbeweging kan helpen om je hormoonhuishouding in balans te brengen en angstgevoelens te verminderen.

In sommige gevallen kan professionele hulp nodig zijn. Een psycholoog of psychiater kan je helpen om de oorzaken van je angst te identificeren en je de juiste behandeling te bieden, bijvoorbeeld cognitieve gedragstherapie of medicatie.

Kortom, angst is een complex fenomeen dat verder gaat dan alleen adrenaline. Het is een samenspel van verschillende hormonen en neurotransmitters, en het is belangrijk om de onderliggende oorzaak te achterhalen om de juiste behandeling te kunnen vinden. Wees lief voor jezelf, zoek hulp als je het nodig hebt, en onthoud dat je niet alleen bent.