Kan je baas je verplichten om naar kantoor te komen?

Mag je baas je verplichten naar kantoor te komen? Een complexe vraag in het moderne werkveld.

De discussie over werken op kantoor versus thuiswerken woedt al geruime tijd. Met de pandemie die een plotselinge verschuiving naar thuiswerken forceerde, hebben velen de voordelen ervan ervaren: meer autonomie, een betere work-life balance en geen reistijd. Maar wat gebeurt er als je baas nu wil dat je weer (volledig) naar kantoor komt? Mag dat zomaar?

Het korte antwoord is: Ja, in principe wel, maar het is niet zo zwart-wit.

De bevoegdheid van de werkgever om je naar kantoor te verplichten, vloeit voort uit zijn instructierecht. Dit houdt in dat de werkgever redelijke aanwijzingen mag geven over de uitvoering van je werk. Echter, dit recht is niet onbeperkt en moet worden afgewogen tegen de belangen van de werknemer.

De Wet flexibel werken (Wfw) en jouw recht op flexibiliteit

De Wet flexibel werken (Wfw) speelt hier een cruciale rol. Deze wet geeft werknemers het recht om een verzoek in te dienen tot aanpassing van hun arbeidsduur, werktijden en arbeidsplaats. Dit betekent dat je formeel kunt vragen om (meer) thuis te werken.

Belangrijk is dat de werkgever dit verzoek serieus moet overwegen. Hij mag een verzoek tot wijziging van de arbeidsplaats (dus om meer thuis te werken) alleen afwijzen als er sprake is van zwaarwegende bedrijfsbelangen. Denk hierbij aan situaties waarin:

• De aard van het werk fysieke aanwezigheid noodzakelijk maakt (bijvoorbeeld in de productie of zorg).
• De communicatie en samenwerking in het team ernstig worden belemmerd door thuiswerken.
• Er sprake is van onvoldoende toezicht op de werkzaamheden.
• Er aantoonbare productiviteitsverliezen zijn.

Wat als je verzoek wordt afgewezen?

Als je werkgever je verzoek afwijst, moet hij dit schriftelijk en gemotiveerd doen. Hij moet duidelijk uitleggen waarom de bedrijfsbelangen zwaarder wegen dan jouw belang bij thuiswerken. Je kunt vervolgens in gesprek gaan met je werkgever om te proberen tot een compromis te komen. Denk hierbij aan een hybride model waarbij je een aantal dagen per week thuiswerkt en de rest op kantoor.

Belangrijk om te onthouden:

• De bewijslast ligt bij de werkgever. Hij moet aantonen dat er zwaarwegende bedrijfsbelangen zijn die het verplichten van kantoorwerk rechtvaardigen.
• De omstandigheden van het geval zijn doorslaggevend. Het is afhankelijk van de functie, de bedrijfscultuur, de behoeften van het team en de individuele omstandigheden van de werknemer.
• Een goed gesprek is essentieel. Probeer met je werkgever in gesprek te gaan en te begrijpen waarom hij je op kantoor wil hebben. Zoek samen naar een oplossing die voor beide partijen werkt.
• Raadpleeg een jurist als je er niet uitkomt. Als je van mening bent dat je werkgever onterecht je verzoek afwijst, kun je juridisch advies inwinnen bij een arbeidsrechtjurist.

Conclusie

Je baas kan je in principe verplichten om naar kantoor te komen, maar dit recht is niet onbeperkt. De Wet flexibel werken biedt werknemers de mogelijkheid om te onderhandelen over hun arbeidsplaats en de werkgever moet deze verzoeken serieus overwegen. Een open en eerlijk gesprek is essentieel om tot een oplossing te komen die voor beide partijen acceptabel is. Uiteindelijk is het de balans tussen de belangen van de werkgever en de werknemer die bepaalt of de verplichting om naar kantoor te komen gerechtvaardigd is.