Wie is er verantwoordelijk voor een veilige werkplek?

Wie draagt de verantwoordelijkheid voor een veilige werkplek? Een verplichting voor werkgevers, ook thuis.

In een tijdperk waarin flexibiliteit en thuiswerken steeds meer de norm worden, is het cruciaal om stil te staan bij de verantwoordelijkheid voor een veilige werkplek. Wie draagt nu precies de last om ervoor te zorgen dat we, ongeacht de locatie waar we onze taken uitvoeren, dit op een verantwoorde en gezonde manier kunnen doen? Het antwoord is helder: de werkgever.

De wettelijke verplichting tot het creëren en onderhouden van een veilige en gezonde werkomgeving rust primair op de schouders van de werkgever. Deze verantwoordelijkheid strekt zich verder uit dan de muren van het traditionele kantoor en omvat nadrukkelijk ook de thuiswerkplek. In feite is de werkgever net zo verantwoordelijk voor de veiligheid en gezondheid van zijn werknemers die thuiswerken, als voor degenen die zich op kantoor bevinden.

Deze zorgplicht gaat verder dan het simpelweg leveren van een bureaustoel en een laptop. Het vereist een proactieve benadering, waarbij de werkgever actief onderzoek doet naar de behoeften van zijn werknemers. Denk hierbij aan:

• Ergonomie: Het is essentieel dat de werkplek ergonomisch is ingericht. Dit betekent dat de werkgever moet zorgen voor een correcte houding, de juiste hoogte van het bureau en de monitor, en de nodige ondersteuning voor rug en armen. Een slechte ergonomie kan leiden tot lichamelijke klachten zoals RSI, rugpijn en nekklachten.
• Individuele behoeften: Elke werknemer is uniek en heeft specifieke behoeften en capaciteiten. De werkgever dient hiermee rekening te houden en de werkomgeving hierop aan te passen. Dit kan variëren van het aanbieden van aangepaste software tot het verstrekken van hulpmiddelen voor werknemers met een beperking.
• Welzijn: Een veilige werkplek is meer dan alleen fysieke veiligheid. Het omvat ook psychisch welzijn. De werkgever is verantwoordelijk voor het creëren van een omgeving waarin werknemers zich veilig en gesteund voelen, en waarin stress en burn-out worden voorkomen.
• Risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E): Werkgevers zijn wettelijk verplicht om een RI&E uit te voeren, ook voor thuiswerkplekken. Hierin worden de risico’s geïdentificeerd en worden maatregelen getroffen om deze risico’s te minimaliseren.

Het is belangrijk om te benadrukken dat de verantwoordelijkheid voor een veilige werkplek een gedeelde verantwoordelijkheid is. Hoewel de werkgever de primaire zorgplicht draagt, is de werknemer ook verantwoordelijk voor het melden van onveilige situaties, het volgen van instructies en het actief meewerken aan een veilige en gezonde werkomgeving.

Kortom, de werkgever staat aan het roer als het gaat om een veilige werkplek, ongeacht de locatie. Door proactief te handelen, te investeren in ergonomie en welzijn, en rekening te houden met de individuele behoeften van de werknemers, kan de werkgever een werkomgeving creëren waarin iedereen optimaal kan presteren en waarin de gezondheid en veiligheid van de werknemers gewaarborgd zijn. Dit is niet alleen een wettelijke verplichting, maar ook een investering in de meest waardevolle asset van een bedrijf: zijn medewerkers.