Nam Định, ngoài tên gọi chính thức, còn được biết đến với nhiều tên khác như Thiên Trường, Vị Hoàng, Sơn Nam Hạ, Thành Nam, hay Non Côi sông Vị. Các mỹ từ như thành phố Hoa Gạo, thành phố Dệt, thành phố lụa và thép cũng từng được sử dụng, thể hiện nét đặc trưng của vùng đất này.
Nam Định – vùng đất với những tên gọi đa dạng
Nam Định, một tỉnh duyên hải thuộc vùng đồng bằng sông Hồng, không chỉ nổi tiếng với cảnh quan hữu tình mà còn sở hữu nhiều tên gọi khác nhau, mỗi tên gọi đều mang một ý nghĩa và câu chuyện riêng.
-
Thiên Trường: Tên gọi này xuất phát từ thời nhà Lý, khi vua Lý Thánh Tông xây dựng hành cung tại đây và đặt tên là Thiên Trường Vạn Thắng để cầu mong chiến thắng trong cuộc kháng chiến chống quân Tống.
-
Vị Hoàng: Trong quá khứ, Nam Định từng là một vùng đất nằm cạnh dòng sông Vị Hoàng. Dòng sông đóng vai trò quan trọng trong đời sống sinh hoạt của người dân, cung cấp nguồn nước tưới tiêu và nuôi trồng thủy sản. Từ đó, tên gọi Vị Hoàng ra đời.
-
Sơn Nam Hạ: Tên gọi này xuất hiện dưới thời nhà Trần, khi vùng đất Nam Định được chia thành hai lộ là Sơn Nam Thượng và Sơn Nam Hạ. Sơn Nam Hạ là phần đất nằm ở phía nam của dãy núi Tam Điệp, bao gồm cả tỉnh Nam Định ngày nay.
-
Thành Nam: Tên gọi này gắn liền với thành phố Nam Định, từng là trung tâm chính trị, kinh tế và văn hóa của cả vùng. Thành Nam được xây dựng từ thế kỷ 17, với hệ thống tường thành kiên cố, hào sâu, đóng vai trò quan trọng trong việc phòng thủ và phát triển của thành phố.
-
Non Côi sông Vị: Đây là một tên gọi mang tính thi ca, thường được dùng trong thơ văn để miêu tả vẻ đẹp của vùng đất Nam Định. Non Côi là dãy núi thấp nằm bên cạnh sông Vị Hoàng, tạo nên một bức tranh phong cảnh hữu tình và thơ mộng.
Ngoài những tên gọi chính thức, Nam Định còn được biết đến với nhiều mỹ từ khác, thể hiện những đặc điểm nổi bật của vùng đất này:
-
Thành phố Hoa Gạo: Mùa hoa gạo nở vào tháng 3, phủ khắp các con phố, tạo nên một khung cảnh rực rỡ và thơ mộng, khiến Nam Định được mệnh danh là thành phố Hoa Gạo.
-
Thành phố Dệt: Nam Định có một truyền thống lâu đời trong ngành dệt may, với nhiều làng nghề dệt nổi tiếng như làng lụa Nha Xá. Tên gọi Thành phố Dệt phản ánh vai trò quan trọng của ngành công nghiệp này đối với sự phát triển của tỉnh.
-
Thành phố lụa và thép: Ngành công nghiệp luyện kim cũng là một thế mạnh của Nam Định, với Nhà máy luyện thép Nam Định là công trình trọng điểm của cả nước. Tên gọi Thành phố lụa và thép thể hiện sự kết hợp hài hòa giữa truyền thống và hiện đại, giữa ngành nghề thủ công và công nghiệp nặng.