การเจาะน้ําตาล 50 กรัม คืออะไร

การเจาะน้ำตาล 50 กรัม หรือที่เรียกว่า Glucose Challenge Test (GCT) คือ การตรวจคัดกรองเบื้องต้นเพื่อประเมินความเสี่ยงต่อภาวะเบาหวานขณะตั้งครรภ์ (Gestational Diabetes Mellitus หรือ GDM) โดยไม่จำเป็นต้องงดอาหารก่อนการตรวจ วิธีการนี้เป็นขั้นตอนแรกที่ง่ายและรวดเร็ว ช่วยให้แพทย์สามารถแยกกลุ่มหญิงตั้งครรภ์ที่มีความเสี่ยงสูงที่จะเป็นเบาหวานขณะตั้งครรภ์ เพื่อเข้ารับการตรวจวินิจฉัยที่ละเอียดขึ้นต่อไป

กระบวนการตรวจ GCT เริ่มต้นด้วยการให้หญิงตั้งครรภ์ดื่มน้ำกลูโคสเข้มข้น 50 กรัม หลังจากดื่มน้ำตาลแล้ว จะรอเป็นเวลา 1 ชั่วโมง ก่อนทำการเจาะเลือดเพื่อวัดระดับน้ำตาลในเลือด ผลการตรวจจะถูกนำมาพิจารณา ดังนี้:

• ระดับน้ำตาลในเลือดน้อยกว่าหรือเท่ากับ 140 มิลลิกรัม/เดซิลิตร: ถือว่าอยู่ในเกณฑ์ปกติ โดยทั่วไปไม่จำเป็นต้องตรวจเพิ่มเติมในขั้นนี้ แต่แพทย์อาจพิจารณาปัจจัยเสี่ยงอื่นๆ ประกอบด้วย เช่น ประวัติครอบครัว น้ำหนักตัว และอายุ เพื่อประเมินความจำเป็นในการตรวจซ้ำในช่วงไตรมาสที่ 3

• ระดับน้ำตาลในเลือดมากกว่า 140 มิลลิกรัม/เดซิลิตร: บ่งชี้ว่ามีความเสี่ยงสูงต่อภาวะเบาหวานขณะตั้งครรภ์ หญิงตั้งครรภ์จำเป็นต้องเข้ารับการตรวจวินิจฉัยที่ละเอียดขึ้น โดยทั่วไปจะใช้การทดสอบความทนทานต่อกลูโคสแบบ 100 กรัม (100-gram Oral Glucose Tolerance Test หรือ 100 กรัม OGTT) ซึ่งเป็นการตรวจที่แม่นยำกว่าในการวินิจฉัยเบาหวานขณะตั้งครรภ์

แม้ว่าการเจาะน้ำตาล 50 กรัม จะไม่ใช่การตรวจวินิจฉัยเบาหวานขณะตั้งครรภ์ที่ยืนยันผลได้ 100% แต่เป็นการคัดกรองเบื้องต้นที่มีประโยชน์ ช่วยให้สามารถตรวจพบกลุ่มเสี่ยงได้อย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพ เพื่อให้ได้รับการดูแลและควบคุมระดับน้ำตาลได้อย่างเหมาะสม ลดความเสี่ยงต่อภาวะแทรกซ้อนทั้งต่อแม่และทารกในครรภ์