ทำไมเบาหวานถึงตาบอด

เบาหวานกับวิกฤตแห่งการมองเห็น: ทำไมน้ำตาลในเลือดจึงคุกคามดวงตา

โรคเบาหวานมิใช่เพียงโรคเรื้อรังที่ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดเท่านั้น แต่ยังเป็นภัยเงียบที่คุกคามสุขภาพดวงตาอย่างร้ายแรง หลายคนเข้าใจผิดว่าเบาหวานทำให้ตาบอดโดยตรง ความจริงคือ เบาหวานไม่ได้ทำให้ตาบอดโดยตรง แต่เป็นตัวการสำคัญที่ก่อให้เกิด ภาวะแทรกซ้อนทางตา ซึ่งหากไม่ได้รับการดูแลอย่างเหมาะสม จะนำไปสู่การสูญเสียการมองเห็นอย่างถาวรได้

สาเหตุหลักที่ทำให้เบาหวานส่งผลกระทบต่อดวงตา คือระดับน้ำตาลในเลือดที่สูงเกินไปและไม่คงที่เป็นเวลานาน ระดับน้ำตาลที่สูงนี้จะทำลายเส้นเลือดฝอยขนาดเล็ก (capillaries) ในเรตินา (retina) ซึ่งเป็นเยื่อบุที่ไวต่อแสงอยู่ด้านหลังลูกตา การถูกทำลายของเส้นเลือดฝอยนี้จะนำไปสู่ปัญหาต่างๆ ดังนี้:

• โรคเรตินอปาธีของเบาหวาน (Diabetic Retinopathy): เป็นภาวะที่เส้นเลือดฝอยในเรตินาบวมและรั่ว อาจทำให้เกิดการบวมของเรตินา (macular edema) ส่งผลให้ภาพเบลอ มองเห็นภาพไม่ชัดเจน และในกรณีรุนแรงอาจถึงขั้นสูญเสียการมองเห็น ลักษณะที่เห็นได้ชัดคือเส้นเลือดใหม่ที่ผิดปกติ (neovascularization) ซึ่งเปราะบางและง่ายต่อการแตกเลือดออก ทำให้เกิดการมองเห็นที่บิดเบี้ยวหรือเป็นจุดดำ

• โรคกลอคอม่า (Glaucoma): ระดับน้ำตาลในเลือดที่สูงสามารถเพิ่มความดันในลูกตา ซึ่งเป็นปัจจัยเสี่ยงสำคัญของโรคกลอคอม่า โรคนี้จะค่อยๆ ทำลายเส้นประสาทตา ส่งผลให้มองเห็นภาพแคบลงและอาจตาบอดได้ในที่สุด

• ต้อกระจก (Cataract): ผู้ป่วยเบาหวานมีโอกาสเป็นต้อกระจกได้มากกว่าคนทั่วไป เนื่องจากระดับน้ำตาลในเลือดสูงสามารถเร่งกระบวนการเสื่อมสภาพของเลนส์ในตา ทำให้มองเห็นภาพพร่ามัว และอาจต้องผ่าตัดเพื่อรักษา

ดังนั้น การควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดให้คงที่จึงเป็นกุญแจสำคัญในการป้องกันภาวะแทรกซ้อนทางตาจากโรคเบาหวาน นอกจากนี้ การตรวจสุขภาพตาเป็นประจำ อย่างน้อยปีละครั้ง โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับผู้ป่วยเบาหวาน เป็นสิ่งจำเป็นอย่างยิ่ง เพื่อค้นหาและรักษาปัญหาทางตาได้ตั้งแต่ระยะเริ่มต้น การตรวจนี้จะช่วยให้แพทย์สามารถวินิจฉัยและรักษาภาวะแทรกซ้อนต่างๆ ได้อย่างทันท่วงที และลดความเสี่ยงต่อการสูญเสียการมองเห็น การดูแลตนเองอย่างต่อเนื่อง การรับประทานอาหารที่ถูกต้อง การออกกำลังกาย และการใช้ยาตามแพทย์สั่ง ล้วนเป็นปัจจัยสำคัญที่ช่วยปกป้องดวงตาอันมีค่าของคุณให้พ้นจากภัยเงียบของโรคเบาหวาน

หมายเหตุ: บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้ความเข้าใจในเบื้องต้นเท่านั้น ไม่ควรใช้ในการวินิจฉัยหรือรักษาโรค ควรปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อรับคำแนะนำและการรักษาที่ถูกต้อง