Microcytosis คือค่าอะไร

Microcytosis: เมื่อเม็ดเลือดแดงตัวเล็กกว่าปกติ บ่งบอกถึงอะไร?

Microcytosis (ไมโครไซโทซิส) เป็นคำทางการแพทย์ที่ใช้บ่งบอกถึงภาวะที่มีเม็ดเลือดแดง (Red Blood Cells หรือ RBC) เล็กกว่าขนาดปกติ แม้ว่าคำจำกัดความอาจดูเรียบง่าย แต่เบื้องหลังของการวินิจฉัยนี้กลับซับซ้อนกว่าที่คิด เพราะขนาดของเม็ดเลือดแดงที่ลดลงนั้นเป็นเพียงอาการแสดง ไม่ใช่โรคโดยตรง และบ่งชี้ถึงปัญหาสุขภาพที่แตกต่างกันไปได้หลายอย่าง

โดยปกติแล้ว เม็ดเลือดแดงจะมีเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 7-8 ไมครอน หากขนาดของเม็ดเลือดแดงลดลงเหลือต่ำกว่า 7 ไมครอน และค่า Mean Corpuscular Volume (MCV) ซึ่งเป็นค่าเฉลี่ยปริมาตรของเม็ดเลือดแดงต่ำกว่า 80 femtoliters (fL) แพทย์จะวินิจฉัยว่าเป็น Microcytosis

แต่ทำไมขนาดของเม็ดเลือดแดงถึงได้เล็กลงล่ะ? คำตอบนั้นขึ้นอยู่กับสาเหตุพื้นฐาน ซึ่งส่วนใหญ่เกี่ยวข้องกับการสร้างเม็ดเลือดแดงที่ผิดปกติ โดยสาเหตุที่พบได้บ่อยที่สุดคือ ภาวะโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็ก (Iron-deficiency anemia) ธาตุเหล็กเป็นองค์ประกอบสำคัญในการสร้างฮีโมโกลบิน โปรตีนที่ทำหน้าที่ลำเลียงออกซิเจนในเม็ดเลือดแดง หากร่างกายขาดธาตุเหล็ก การสร้างฮีโมโกลบินจะลดลง ส่งผลให้เม็ดเลือดแดงมีขนาดเล็กลงและมีจำนวนน้อยลง

นอกจากภาวะโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็กแล้ว Microcytosis ยังอาจเกิดจากสาเหตุอื่นๆ ได้อีก เช่น:

• ภาวะธาลัสซีเมีย (Thalassemia): เป็นโรคทางพันธุกรรมที่ส่งผลต่อการสร้างฮีโมโกลบิน ทำให้เม็ดเลือดแดงมีขนาดเล็กและผิดรูป
• ภาวะโลหิตจางจากการขาดสารอาหารอื่นๆ: เช่น กรดโฟลิก วิตามินบี 12
• โรคเรื้อรัง: เช่น โรคไตเรื้อรัง โรคตับแข็ง
• การใช้ยาบางชนิด: ยาบางชนิดอาจมีผลข้างเคียงที่ทำให้เกิด Microcytosis

การวินิจฉัย Microcytosis จึงจำเป็นต้องอาศัยการตรวจเพิ่มเติม เช่น การตรวจเลือดเพื่อหาค่าฮีโมโกลบิน ค่าฮีมาโตคริต ค่า MCV ค่า MCH (Mean Corpuscular Hemoglobin) ค่า MCHC (Mean Corpuscular Hemoglobin Concentration) และการตรวจหาธาตุเหล็กในร่างกาย เพื่อหาสาเหตุที่แท้จริงและวางแผนการรักษาที่เหมาะสม

สรุปแล้ว Microcytosis เป็นเพียงอาการแสดงที่บ่งชี้ถึงปัญหาในการสร้างเม็ดเลือดแดง การรักษาจึงมุ่งเน้นไปที่การแก้ไขสาเหตุพื้นฐาน ไม่ใช่แค่การรักษาขนาดของเม็ดเลือดแดงเท่านั้น การปรึกษาแพทย์เพื่อรับการตรวจวินิจฉัยและวางแผนการรักษาอย่างเหมาะสมจึงมีความสำคัญอย่างยิ่ง อย่าละเลยอาการผิดปกติ เพราะการดูแลสุขภาพที่ดีเริ่มต้นจากการใส่ใจรายละเอียดเล็กๆ น้อยๆ เช่นนี้