ขาบวมบ่งบอกถึงโรคอะไร

ขาบวม…สัญญาณเตือนภัยที่คุณไม่ควรมองข้าม

ขาบวม เป็นอาการที่พบได้บ่อยและมักไม่ใช่เรื่องน่ากังวลเสมอไป การบวมเล็กน้อยอาจเกิดจากการยืนหรือเดินนาน การตั้งครรภ์ ความร้อนจัด หรือแม้แต่การรับประทานอาหารที่มีโซเดียมสูง แต่หากขาบวมอย่างรุนแรง บวมผิดปกติ หรือมาพร้อมอาการอื่นๆ เช่น ปวด เจ็บ ผิวหนังเปลี่ยนสี หรือหายใจลำบาก นี่อาจเป็นสัญญาณบ่งบอกถึงโรคร้ายแรงที่จำเป็นต้องได้รับการรักษาโดยเร็วที่สุด

บทความนี้จะเจาะลึกถึงสาเหตุต่างๆ ของขาบวม ตั้งแต่สาเหตุทั่วไปไปจนถึงโรคที่ร้ายแรง เพื่อให้คุณเข้าใจอาการนี้ได้ดียิ่งขึ้นและรู้จักสังเกตอาการตัวเองเมื่อพบความผิดปกติ

สาเหตุของขาบวมที่พบได้บ่อย:

• การขาดน้ำ: การดื่มน้ำน้อยเกินไปทำให้ร่างกายขาดน้ำ ส่งผลให้ร่างกายกักเก็บน้ำไว้ในเนื้อเยื่อ ทำให้เกิดอาการขาบวม การแก้ไขง่ายๆ คือการดื่มน้ำให้เพียงพอตลอดวัน

• การยืนหรือเดินนาน: การยืนหรือเดินเป็นเวลานานจะทำให้เลือดคั่งอยู่ที่ขา ซึ่งอาจทำให้ขาบวมได้ การพักผ่อน ยกขาสูง และการสวมถุงน่องกระชับช่วยบรรเทาอาการนี้ได้

• การตั้งครรภ์: ฮอร์โมนในระหว่างตั้งครรภ์อาจทำให้ร่างกายกักเก็บน้ำไว้มากขึ้น ส่งผลให้เกิดอาการขาบวม โดยเฉพาะในช่วงไตรมาสที่สาม เป็นเรื่องปกติ แต่ควรปรึกษาแพทย์หากมีอาการบวมอย่างรุนแรง

• อากาศร้อน: ในสภาพอากาศร้อน ร่างกายจะพยายามรักษาอุณหภูมิภายในให้คงที่ อาจส่งผลให้ร่างกายกักเก็บน้ำไว้มากขึ้น ทำให้ขาบวมได้

• การแพ้ยาหรืออาหาร: บางครั้งอาการแพ้ยาหรืออาหารอาจทำให้เกิดอาการขาบวม ร่วมกับอาการอื่นๆ เช่น ผื่นคัน หายใจลำบาก ซึ่งจำเป็นต้องได้รับการรักษาโดยแพทย์

สาเหตุของขาบวมที่ร้ายแรง:

• ภาวะไตวาย: ไตเป็นอวัยวะสำคัญในการกำจัดของเสียออกจากร่างกาย หากไตทำงานผิดปกติ อาจทำให้ร่างกายกักเก็บน้ำและเกลือโซเดียมไว้ ส่งผลให้เกิดอาการขาบวม ร่วมกับอาการอื่นๆ เช่น ปัสสาวะน้อยลง เหนื่อยล้า คลื่นไส้

• ภาวะหัวใจล้มเหลว: หัวใจไม่สามารถสูบฉีดเลือดไปเลี้ยงส่วนต่างๆ ของร่างกายได้อย่างมีประสิทธิภาพ ทำให้เลือดคั่งอยู่ในขา เกิดอาการขาบวม ร่วมกับอาการอื่นๆ เช่น หายใจเหนื่อย ไอ เหนื่อยล้า

• ลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือดดำลึก (Deep Vein Thrombosis – DVT): ลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือดดำลึก มักพบที่ขา ทำให้ขาบวม ปวด แดง และอาจมีอาการอุ่นผิดปกติ เป็นภาวะที่อันตราย อาจทำให้เกิดภาวะลิ่มเลือดอุดตันในปอด (Pulmonary Embolism – PE) ได้

• โรคตับแข็ง: โรคตับแข็งทำให้ร่างกายกักเก็บน้ำไว้ในเนื้อเยื่อ ทำให้เกิดอาการขาบวม ร่วมกับอาการอื่นๆ เช่น ตัวเหลือง ตาเหลือง ปัสสาวะสีเข้ม

เมื่อใดควรพบแพทย์:

• ขาบวมอย่างรุนแรง หรือบวมเร็วมาก
• ขาบวมเพียงข้างเดียว
• มีอาการปวด เจ็บ หรือผิวหนังเปลี่ยนสีร่วมด้วย
• มีอาการหายใจลำบาก หรือเหนื่อยล้าผิดปกติ
• มีประวัติโรคไต โรคหัวใจ หรือโรคตับ

การขาบวมอาจเป็นสัญญาณเตือนโรคที่ร้ายแรงได้ การสังเกตอาการอย่างใกล้ชิดและการพบแพทย์เพื่อรับการตรวจวินิจฉัยและรักษาอย่างทันท่วงที จะช่วยป้องกันภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นได้

หมายเหตุ: บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้ทั่วไป ไม่ใช่คำแนะนำทางการแพทย์ หากคุณมีข้อสงสัยหรือกังวลเกี่ยวกับอาการขาบวม ควรปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญทางการแพทย์เพื่อรับคำแนะนำที่ถูกต้องและเหมาะสมกับสภาพร่างกายของคุณ