คนไข้ที่ถูกตัดกระเพาะอาหารทิ้ง มีผลต่อระบบการย่อยอาหารประเภทใด

การผ่าตัดตัดกระเพาะอาหารออก (Gastrectomy) ส่งผลกระทบต่อระบบการย่อยอาหารอย่างมาก โดยมีผลกระทบทั้งโดยตรงและโดยอ้อมต่อกระบวนการต่างๆ ตั้งแต่การรับประทานอาหารไปจนถึงการดูดซึมสารอาหาร แม้ว่าลำไส้เล็กจะมีบทบาทสำคัญในการย่อยและดูดซึมสารอาหารอยู่แล้ว แต่การขาดกระเพาะอาหารก็ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงที่สำคัญดังนี้

ผลกระทบโดยตรงต่อการย่อยอาหาร:

• การลดปริมาณการรับประทานอาหาร: ขนาดกระเพาะอาหารที่เล็กลงหรือไม่มีเลย ทำให้ผู้ป่วยรับประทานอาหารได้ในปริมาณที่น้อยลงในแต่ละมื้อ ส่งผลให้ต้องรับประทานอาหารบ่อยขึ้น แต่ในปริมาณน้อย เพื่อให้ได้รับสารอาหารเพียงพอ
• การสูญเสียการย่อยเชิงกล: กระเพาะอาหารทำหน้าที่บดเคี้ยวอาหารให้ละเอียด การผ่าตัดตัดกระเพาะอาหารออกทำให้ขาดกระบวนการนี้ไป อาหารที่เข้าสู่ลำไส้เล็กจึงมีขนาดใหญ่กว่าปกติ ซึ่งอาจส่งผลต่อประสิทธิภาพการย่อยอาหารโดยเอนไซม์
• การลดการผลิตกรดไฮโดรคลอริกและเอนไซม์เพปซิน: กระเพาะอาหารผลิตกรดไฮโดรคลอริกและเอนไซม์เพปซิน ซึ่งจำเป็นสำหรับการย่อยโปรตีนเบื้องต้น การไม่มีกระเพาะอาหารทำให้การย่อยโปรตีนลดลง ส่งผลให้ร่างกายได้รับโปรตีนไม่เพียงพอ หากไม่ได้รับการดูแลอย่างเหมาะสม
• การเปลี่ยนแปลงความเป็นกรด-ด่าง: การขาดกรดในกระเพาะอาหารสามารถส่งผลต่อความเป็นกรด-ด่างในลำไส้เล็ก ทำให้ประสิทธิภาพการทำงานของเอนไซม์ย่อยอาหารบางชนิดลดลง

ผลกระทบโดยอ้อมต่อการย่อยอาหาร:

• Dumping Syndrome: ภาวะนี้เกิดขึ้นเมื่ออาหารที่ยังย่อยไม่หมดผ่านเข้าสู่ลำไส้เล็กอย่างรวดเร็ว ทำให้เกิดอาการต่างๆ เช่น คลื่นไส้ อาเจียน ท้องเสีย ใจสั่น และเวียนศีรษะ
• การดูดซึมสารอาหารบกพร่อง: การขาดกระเพาะอาหารและการเปลี่ยนแปลงการย่อยอาหาร อาจส่งผลต่อการดูดซึมสารอาหาร โดยเฉพาะวิตามินบี 12 เหล็ก และแคลเซียม ทำให้เกิดภาวะขาดสารอาหารได้
• การเปลี่ยนแปลงจุลินทรีย์ในลำไส้: การผ่าตัดตัดกระเพาะอาหารออก อาจส่งผลต่อสมดุลของจุลินทรีย์ในลำไส้ ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการย่อยอาหารและการดูดซึมสารอาหาร

แม้ว่าลำไส้เล็กจะสามารถปรับตัวและทำหน้าที่ย่อยอาหารได้ในระดับหนึ่ง แต่การขาดกระเพาะอาหารก็ยังส่งผลกระทบต่อระบบย่อยอาหารอย่างมาก ผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดตัดกระเพาะอาหารจึงจำเป็นต้องได้รับการดูแลจากแพทย์และนักโภชนาการอย่างใกล้ชิด เพื่อปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการรับประทานอาหารและเสริมวิตามินและแร่ธาตุที่จำเป็น เพื่อป้องกันภาวะแทรกซ้อนและรักษาสุขภาพให้แข็งแรง.