ค่าSGPTสูงเกิดจากอะไร

ค่า SGPT สูง: สัญญาณเตือนจากตับที่คุณไม่ควรละเลย

ค่า SGPT (Alanine aminotransferase หรือ ALT) เป็นตัวบ่งชี้สำคัญที่สะท้อนสุขภาพของตับ การพบว่าค่า SGPT สูงกว่าปกติบ่งบอกถึงความเสียหายหรือการอักเสบของเซลล์ตับ ซึ่งอาจเกิดจากสาเหตุหลากหลาย ความเข้าใจถึงสาเหตุเหล่านี้เป็นสิ่งสำคัญในการวินิจฉัยและรักษาที่ถูกต้อง เพราะการปล่อยปละละเลยอาจนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนร้ายแรงในระยะยาว

บทความนี้จะเจาะลึกสาเหตุต่างๆ ที่ทำให้ค่า SGPT สูงขึ้น โดยจะเน้นไปที่สาเหตุที่อาจถูกมองข้าม และไม่ใช่แค่การติดเชื้อไวรัสตับอักเสบเท่านั้น ซึ่งเป็นสาเหตุที่คนทั่วไปรู้จักกันดี เพราะความจริงแล้ว สาเหตุของค่า SGPT สูงนั้นมีความหลากหลายและซับซ้อนกว่าที่คิด

สาเหตุหลักๆ ที่ทำให้ค่า SGPT สูง (นอกเหนือจากไวรัสตับอักเสบ):

• การบริโภคแอลกอฮอล์มากเกินไป: แอลกอฮอล์เป็นสารพิษต่อตับ การดื่มแอลกอฮอล์ในปริมาณมากและเป็นเวลานานจะทำให้เซลล์ตับถูกทำลาย ส่งผลให้ค่า SGPT สูงขึ้น ความรุนแรงของการเพิ่มขึ้นจะขึ้นอยู่กับปริมาณและระยะเวลาของการดื่มแอลกอฮอล์

• โรคไม่ติดต่อเรื้อรัง (Non-alcoholic fatty liver disease – NAFLD): โรคนี้เป็นภาวะที่ไขมันสะสมในตับ โดยไม่เกี่ยวข้องกับการดื่มแอลกอฮอล์ มักพบในผู้ที่มีภาวะอ้วน เบาหวาน และไขมันในเลือดสูง NAFLD สามารถนำไปสู่การอักเสบของตับ ทำให้ค่า SGPT สูงขึ้น และในระยะยาวอาจพัฒนาเป็นโรคตับแข็งได้

• การใช้ยาบางชนิด: ยาบางชนิด เช่น ยารักษาโรคติดเชื้อ ยาแก้ปวด และยาอื่นๆ อาจมีผลข้างเคียงทำให้เกิดความเสียหายต่อตับ ส่งผลให้ค่า SGPT สูงขึ้น ดังนั้น การแจ้งแพทย์เกี่ยวกับยาที่รับประทานอยู่จึงมีความสำคัญอย่างยิ่ง

• โรคทางพันธุกรรม: โรคทางพันธุกรรมบางชนิด เช่น โรคเฮโมโครมาโตซิส (Hemochromatosis) ซึ่งร่างกายดูดซึมธาตุเหล็กมากเกินไป หรือโรควิลสัน (Wilson’s disease) ซึ่งร่างกายไม่สามารถกำจัดทองแดงได้อย่างมีประสิทธิภาพ ล้วนแต่สามารถทำให้เกิดความเสียหายต่อตับและทำให้ค่า SGPT สูงขึ้นได้

• ภาวะหัวใจล้มเหลว: ในบางกรณี ภาวะหัวใจล้มเหลวอาจทำให้เลือดไหลเวียนไปยังตับลดลง ส่งผลให้เซลล์ตับได้รับออกซิเจนไม่เพียงพอ และทำให้ค่า SGPT สูงขึ้น

• มะเร็งตับ: แม้ว่าจะเป็นสาเหตุที่พบได้น้อยกว่า แต่เนื้องอกในตับก็สามารถทำให้ค่า SGPT สูงขึ้นได้เช่นกัน

สิ่งที่ควรทำเมื่อพบว่าค่า SGPT สูง:

การตรวจพบว่าค่า SGPT สูงขึ้นเป็นเพียงขั้นตอนแรก สิ่งสำคัญคือต้องปรึกษาแพทย์เพื่อตรวจหาสาเหตุที่แท้จริง แพทย์จะทำการตรวจร่างกาย ซักประวัติ และอาจสั่งตรวจเพิ่มเติม เช่น การตรวจเลือด อัลตราซาวนด์ตับ หรือการตรวจอื่นๆ เพื่อวินิจฉัยโรคอย่างถูกต้อง และวางแผนการรักษาที่เหมาะสม การรักษาจะแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับสาเหตุ ดังนั้น การตรวจวินิจฉัยที่แม่นยำจึงเป็นกุญแจสำคัญในการรักษาและป้องกันภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต

สรุป:

ค่า SGPT สูงไม่ใช่เพียงแค่สัญญาณของไวรัสตับอักเสบเท่านั้น แต่ยังอาจเป็นสัญญาณเตือนจากปัญหาสุขภาพอื่นๆ ที่ต้องได้รับการตรวจสอบและรักษาอย่างทันท่วงที การดูแลสุขภาพ การรับประทานอาหารที่ดี การออกกำลังกาย และการหลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยง ล้วนเป็นสิ่งสำคัญในการรักษาสุขภาพตับให้แข็งแรง และป้องกันค่า SGPT สูงขึ้น

หมายเหตุ: บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้และสร้างความเข้าใจ ไม่ใช่คำแนะนำทางการแพทย์ กรุณาปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อรับคำแนะนำและการรักษาที่เหมาะสมกับสภาพร่างกายของท่าน