ภาวะหยุดหายใจขณะหลับ มีกี่ระดับ

ภาวะหยุดหายใจขณะหลับ: ความรุนแรงที่แบ่งระดับได้อย่างไร?

ภาวะหยุดหายใจขณะหลับ (Sleep Apnea) เป็นโรคที่ส่งผลกระทบต่อคุณภาพการนอนหลับอย่างร้ายแรง โดยผู้ป่วยจะหยุดหายใจเป็นช่วงๆ ในขณะที่หลับ ทำให้ร่างกายขาดออกซิเจนและส่งผลต่อสุขภาพในระยะยาว แต่ความรุนแรงของโรคนี้ไม่ได้มีเพียงระดับเดียว การแบ่งระดับความรุนแรงจึงเป็นสิ่งสำคัญในการวางแผนการรักษาที่เหมาะสม

การวัดระดับความรุนแรงของภาวะหยุดหายใจขณะหลับนั้น ขึ้นอยู่กับค่า AHI (Apnea-Hypopnea Index) ซึ่งเป็นตัวเลขที่แสดงจำนวนครั้งที่ผู้ป่วยหยุดหายใจหรือหายใจตื้นๆ (Hypopnea) ต่อชั่วโมงการนอนหลับ ค่า AHI นี้ได้มาจากการตรวจวัดโดยการนอนในห้องปฏิบัติการเฉพาะทาง หรืออาจใช้เครื่องตรวจวัดแบบพกพา (Home sleep test)

โดยทั่วไปแล้ว การแบ่งระดับความรุนแรงของภาวะหยุดหายใจขณะหลับตามค่า AHI จะแบ่งเป็นดังนี้:

• ปกติ (Normal): ค่า AHI ต่ำกว่า 5 ครั้ง/ชั่วโมง ในระดับนี้ถือว่าไม่จำเป็นต้องกังวล แต่ควรดูแลสุขภาพและพฤติกรรมการนอนหลับให้เหมาะสมเพื่อป้องกันการเกิดภาวะหยุดหายใจขณะหลับในอนาคต

• ระดับน้อย (Mild): ค่า AHI อยู่ระหว่าง 5-15 ครั้ง/ชั่วโมง แม้ว่าจะยังไม่รุนแรงมาก แต่ก็เริ่มส่งผลกระทบต่อการนอนหลับและสุขภาพ อาการที่พบได้อาจมีอาการง่วงซึมในเวลากลางวัน การจำสิ่งต่างๆ ได้น้อยลง และอาจมีอาการอื่นๆ เช่น ปวดศีรษะ ความดันโลหิตสูง เป็นต้น ในระดับนี้ แพทย์อาจแนะนำการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม เช่น ลดน้ำหนัก งดแอลกอฮอล์ และเลิกสูบบุหรี่ รวมถึงการใช้เครื่องมือช่วยหายใจแบบ CPAP ในบางกรณี

• ระดับปานกลาง (Moderate): ค่า AHI อยู่ระหว่าง 15-30 ครั้ง/ชั่วโมง ระดับนี้แสดงว่าภาวะหยุดหายใจขณะหลับเริ่มส่งผลกระทบต่อสุขภาพอย่างชัดเจน ผู้ป่วยจะมีอาการง่วงนอนมากขึ้น ปัญหาการจดจำ และความเสี่ยงต่อโรคอื่นๆ เช่น โรคหัวใจ โรคหลอดเลือดสมอง และโรคเบาหวาน เพิ่มสูงขึ้น การรักษาโดยการใช้เครื่อง CPAP เป็นสิ่งสำคัญและจำเป็น

• ระดับรุนแรงมาก (Severe): ค่า AHI สูงกว่า 30 ครั้ง/ชั่วโมง ระดับนี้ถือว่ารุนแรงมากและส่งผลกระทบต่อสุขภาพอย่างร้ายแรง ผู้ป่วยอาจมีอาการง่วงนอนอย่างมากในเวลากลางวัน มีปัญหาสุขภาพอื่นๆ ร่วมด้วยมากมาย และมีความเสี่ยงสูงต่อการเกิดอุบัติเหตุ จำเป็นต้องได้รับการรักษาอย่างเร่งด่วน โดยส่วนใหญ่แล้วจะต้องใช้เครื่อง CPAP ร่วมกับการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม และการรักษาโรคแทรกซ้อนอื่นๆ

การแบ่งระดับความรุนแรงตาม AHI เป็นเพียงแนวทางเบื้องต้น แพทย์จะต้องพิจารณาอาการ ประวัติสุขภาพ และผลการตรวจอื่นๆ ร่วมด้วย เพื่อกำหนดแผนการรักษาที่เหมาะสมที่สุดสำหรับแต่ละบุคคล หากคุณสงสัยว่าตัวเองหรือคนใกล้ชิดอาจมีภาวะหยุดหายใจขณะหลับ ควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับการตรวจวินิจฉัยและการรักษาโดยเร็วที่สุด อย่าปล่อยไว้จนกระทั่งอาการรุนแรงขึ้น เพราะอาจส่งผลเสียต่อสุขภาพในระยะยาวได้