น้ํามันที่ใช้ทําอาหารมีกี่ประเภท

ทะเลแห่งน้ำมันปรุงอาหาร: เลือกใช้อย่างไรให้เหมาะกับสุขภาพและเมนู

การเลือกใช้น้ำมันปรุงอาหารนั้นสำคัญกว่าที่คิด เพราะนอกจากจะส่งผลต่อรสชาติและกลิ่นของอาหารแล้ว ยังเกี่ยวข้องกับสุขภาพของผู้บริโภคอย่างยิ่ง แม้ว่าน้ำมันพืชและน้ำมันสัตว์จะให้พลังงานใกล้เคียงกัน แต่ความแตกต่างในชนิดของกรดไขมันนั้นมีผลต่อร่างกายอย่างมาก บทความนี้จะพาไปสำรวจประเภทของน้ำมันปรุงอาหารที่หลากหลาย พร้อมทั้งเกร็ดความรู้ในการเลือกใช้อย่างเหมาะสม

การจำแนกประเภทน้ำมันปรุงอาหารอย่างง่าย อาจแบ่งได้ตามแหล่งที่มา คือ น้ำมันพืชและน้ำมันสัตว์ แต่ในความเป็นจริง ภายในแต่ละกลุ่มยังมีความหลากหลายของชนิดและคุณสมบัติ ทำให้การเลือกใช้นั้นซับซ้อนกว่าที่คิด

น้ำมันพืช: เป็นกลุ่มที่มีความหลากหลายมากที่สุด โดยได้จากเมล็ด ผล หรือเนื้อของพืชต่างๆ เช่น:

• น้ำมันมะกอก: เป็นที่รู้จักกันดีในเรื่องคุณประโยชน์ต่อสุขภาพ มีกรดไขมันไม่อิ่มตัวเชิงเดี่ยวสูง เหมาะสำหรับการปรุงอาหารที่อุณหภูมิไม่สูงมาก เช่น สลัด การผัด หรือการอบ ควรหลีกเลี่ยงการใช้กับอุณหภูมิสูงมาก เพราะจะทำให้เกิดการเสื่อมสภาพ
• น้ำมันถั่วเหลือง: มีจุดเดือดสูง จึงเหมาะสำหรับการทอด แต่มีกรดไขมันไม่อิ่มตัวเชิงหลายสูง ซึ่งหากรับประทานมากเกินไปอาจส่งผลต่อสุขภาพได้
• น้ำมันดอกทานตะวัน: มีกรดไขมันไม่อิ่มตัวสูง โดยเฉพาะกรดไขมันไม่อิ่มตัวเชิงเดี่ยวและเชิงหลาย เหมาะสำหรับการปรุงอาหารที่อุณหภูมิปานกลาง เช่น การผัดหรือการอบ
• น้ำมันรำข้าว: มีจุดเดือดสูง เหมาะสำหรับการทอด มีสารต้านอนุมูลอิสระ แต่ควรเลือกชนิดที่ผ่านการกลั่นอย่างดี เพื่อลดปริมาณสารก่อมะเร็งที่อาจปนเปื้อน
• น้ำมันข้าวโพด: มีจุดเดือดสูง เหมาะสำหรับการทอด แต่มีปริมาณกรดไขมันไม่อิ่มตัวเชิงหลายสูงเช่นกัน
• น้ำมันคาโนลา: มีกรดไขมันไม่อิ่มตัวสูง เหมาะสำหรับการปรุงอาหารที่อุณหภูมิปานกลาง มีจุดเดือดปานกลาง และมีรสชาติที่เป็นกลาง

น้ำมันสัตว์: โดยทั่วไปมักมีกรดไขมันอิ่มตัวสูงกว่าน้ำมันพืช ส่งผลให้มีจุดเดือดสูง เหมาะสำหรับการทอด แต่การบริโภคในปริมาณมากอาจเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคหัวใจและหลอดเลือดได้ เช่น

• น้ำมันหมู: มีจุดเดือดสูง เหมาะสำหรับการทอด ให้รสชาติและกลิ่นเฉพาะตัว
• เนยใส (Ghee): เป็นเนยที่ผ่านกระบวนการทำให้น้ำและโปรตีนถูกกำจัดออกไป มีจุดเดือดสูง เหมาะสำหรับการทอดและผัด มีกลิ่นหอมเฉพาะตัว

การเลือกใช้น้ำมันปรุงอาหารอย่างเหมาะสม:

การเลือกใช้น้ำมันไม่ใช่เพียงแค่เลือกตามความชอบ แต่ควรพิจารณาถึงชนิดของอาหาร วิธีการปรุง และสุขภาพ ควรเลือกน้ำมันที่มีจุดเดือดสูงสำหรับการทอด และน้ำมันที่มีจุดเดือดต่ำสำหรับการปรุงอาหารที่อุณหภูมิต่ำ การหมั่นตรวจสอบคุณภาพน้ำมัน เช่น กลิ่น สี และความใส ก็เป็นอีกสิ่งสำคัญ เพราะน้ำมันที่เสื่อมสภาพอาจส่งผลเสียต่อสุขภาพ

บทความนี้ได้นำเสนอเพียงส่วนหนึ่งของน้ำมันปรุงอาหารที่หลากหลาย การศึกษาเพิ่มเติมเกี่ยวกับคุณสมบัติและประโยชน์ของน้ำมันแต่ละชนิด จะช่วยให้คุณเลือกใช้น้ำมันได้อย่างเหมาะสม เพื่อสุขภาพที่ดีและรสชาติอาหารที่อร่อย อย่าลืมเลือกน้ำมันที่เหมาะกับทั้งกระเป๋าและสุขภาพของคุณนะคะ