Is Hebreeuws hetzelfde als Arabisch?

Hebreeuws en Arabisch: Verwant, maar niet hetzelfde

De vraag of Hebreeuws en Arabisch hetzelfde zijn, is een veelvoorkomende misvatting. Hoewel beide talen een rijke geschiedenis delen en onmiskenbaar verwant zijn, zijn ze verre van identiek. De vergelijking is vergelijkbaar met die tussen het Engels en het Duits: beide behoren tot de Germaanse tak van de Indo-Europese taalfamilie en delen lexicale en grammaticale overeenkomsten, maar zijn toch duidelijk verschillende talen met hun eigen unieke kenmerken.

De verwantschap tussen Hebreeuws en Arabisch ligt in hun gemeenschappelijke wortels binnen de Semitische taalfamilie, een tak van de Afro-Asiatische taalfamilie. Dit betekent dat ze een aantal gedeelde kenmerken vertonen, zoals:

• Verwantschap in vocabulaire: Een aantal woorden vertonen duidelijke gelijkenissen, vaak terug te voeren op Proto-Semitisch, de hypothetische vooroudertaal. Denk bijvoorbeeld aan de gelijkenissen in de numerieke systemen of in termen voor basisbegrippen als ‘zon’, ‘maan’ en ‘ster’. Deze overeenkomsten zijn echter vaak niet direct herkenbaar voor een spreker van de ene taal die de andere taal niet kent, aangezien de talen zich door de eeuwen heen sterk hebben ontwikkeld.

• Grammaticale structuren: Beide talen delen fundamentele grammaticale structuren, zoals het gebruik van een driekonsonantische wortel om een familie van verwante woorden te vormen. Ook de manier waarop werkwoorden worden vervoegd en naamwoorden worden gedeclinaat, vertoont overeenkomsten, al zijn er ook belangrijke verschillen.

• Schrijfsysteem (gedeeltelijk): Hoewel het moderne Hebreeuwse schrift van rechts naar links wordt geschreven en het Arabische schrift cursief is, delen ze een gemeenschappelijke voorouder in het oud-Aramees schrift.

Desondanks zijn er aanzienlijke verschillen die Hebreeuws en Arabisch duidelijk onderscheiden:

• Fonetiek en fonologie: De uitspraak van klanken verschilt aanzienlijk. Woorden die op papier enigszins gelijk lijken, kunnen heel anders klinken.

• Grammatica: Hoewel er overeenkomsten zijn in de grammaticale structuur, zijn er ook belangrijke verschillen in woordvolgorde, werkwoordsvervoeging en naamwoordsdeclinatie.

• Woordenschat: Een groot deel van de woordenschat is, ondanks de gemeenschappelijke wortels, door de eeuwen heen zo sterk gedivergeerd dat begrijpelijkheid zonder voorkennis minimaal is. Nieuwe woorden zijn in beide talen vaak onafhankelijk ontstaan, leenwoorden uit andere talen toegevoegd, of zijn op een andere manier geëvolueerd.

Kortom, Hebreeuws en Arabisch zijn verwante talen met een gemeenschappelijke voorouder, maar ze zijn niet wederzijds begrijpelijk. Hun overeenkomsten zijn voornamelijk te vinden op een dieper, linguïstisch niveau, terwijl hun verschillen op het niveau van dagelijkse communicatie overduidelijk zijn. Een spreker van het ene dialect kan het andere dialect niet begrijpen zonder studie en oefening.