Waarom wordt vitamine B12 niet opgenomen?

De struikelblokken van vitamine B12-opname: Waarom je lichaam het soms niet binnenkrijgt

Vitamine B12 is essentieel voor een gezond lichaam. Het speelt een cruciale rol bij de vorming van rode bloedcellen, de werking van het zenuwstelsel en de aanmaak van DNA. Toch kampt een aanzienlijk deel van de bevolking met een tekort, vaak zonder het te beseffen. Dit komt niet altijd door een tekort aan B12 in de voeding, maar eerder door problemen met de opname ervan in het lichaam. Maar waarom lukt die opname soms niet?

De opname van vitamine B12 is een complex proces dat verschillende stappen vereist en gevoelig is voor verstoringen. Een van de meest voorkomende oorzaken is een auto-immuunreactie, specifiek pernicieuze anemie. Bij deze aandoening valt het immuunsysteem de pariëtale cellen in de maagwand aan. Deze cellen produceren intrinsieke factor, een eiwit dat essentieel is voor de binding van vitamine B12 en de daaropvolgende opname in de dunne darm. Zonder intrinsieke factor kan het lichaam, zelfs bij voldoende inname via voeding of supplementen, de vitamine B12 niet efficiënt opnemen.

Naast pernicieuze anemie kunnen ook andere maagproblemen de opname van B12 bemoeilijken. Een chronische ontsteking van het maagslijmvlies (gastritis) of een operatie waarbij een deel van de maag is verwijderd, kan de productie van maagzuur en intrinsieke factor verminderen, wat de B12-opname belemmert.

Ook diverse darmaandoeningen kunnen de boosdoener zijn. De ziekte van Crohn en coeliakie, bijvoorbeeld, beschadigen de darmwand en verstoren de opname van diverse voedingsstoffen, waaronder vitamine B12. Bacteriële overgroei in de dunne darm kan eveneens de beschikbare B12 ‘opslurpen’ voordat het lichaam de kans krijgt het op te nemen.

Tenslotte kunnen bepaalde medicijnen de opname van vitamine B12 negatief beïnvloeden. Metformine, een veelgebruikt medicijn voor diabetes type 2, kan bijvoorbeeld de opname van B12 verstoren. Ook langdurig gebruik van maagzuurremmers kan de opname bemoeilijken doordat een zure omgeving in de maag nodig is voor de afsplitsing van B12 van voedingseiwitten.

Het is belangrijk om te benadrukken dat een vermoeden van een vitamine B12-tekort altijd met een arts besproken moet worden. Een bloedtest kan de B12-waarden bepalen en verder onderzoek kan de oorzaak van een eventueel tekort achterhalen. Zelfbehandeling is af te raden, aangezien de behandeling afhankelijk is van de onderliggende oorzaak.