Khổ đường sắt Việt Nam đa dạng. Đường sắt quốc gia sử dụng khổ 1 mét và 1,435 mét. Đường sắt đô thị là 1,435 mét và được điện khí hoá. Đường sắt chuyên dụng có thể tự quyết định khổ đường, trừ khi kết nối với đường sắt quốc gia.
Khổ Đường Sắt của Việt Nam: Một Bức Tranh Sắc Màu của Đa Dạng
Hệ thống đường sắt của Việt Nam trải dài qua dải đất hình chữ S, kết nối các thành phố lớn, vùng kinh tế trọng điểm và những vùng nông thôn hẻo lánh. Một khía cạnh đặc biệt của mạng lưới đường sắt này là sự đa dạng của khổ đường sắt, phản ánh lịch sử phong phú và những nhu cầu vận tải khác nhau của đất nước.
Đường Sắt Quốc Gia: Khổ Đường Thống Nhất
Đường sắt quốc gia Việt Nam chủ yếu sử dụng hai khổ đường sắt:
- Khổ 1 mét: Đây là khổ đường sắt phổ biến nhất ở Việt Nam, được sử dụng trên hầu hết các tuyến đường sắt chính. Được giới thiệu trong thời kỳ thuộc địa Pháp, nó tương thích với hệ thống đường sắt của nhiều nước Đông Nam Á khác.
- Khổ 1,435 mét: Còn được gọi là khổ đường sắt tiêu chuẩn, khổ này được sử dụng trên một số tuyến đường sắt quan trọng, bao gồm tuyến đường sắt Thống Nhất bắc nam và tuyến đường sắt Hà Nội – Lào Cai. Nó tương thích với đường sắt ở Trung Quốc và Châu Âu, tạo điều kiện thuận lợi cho giao thương xuyên biên giới.
Đường Sắt Đô Thị: Điện Khí Hóa và Tiêu Chuẩn Hóa
Các thành phố lớn ở Việt Nam, như Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh, có hệ thống đường sắt đô thị hiện đại sử dụng khổ đường sắt 1,435 mét. Các tuyến đường sắt này được điện khí hóa, mang lại hiệu quả và thân thiện với môi trường hơn. Sự tiêu chuẩn hóa khổ đường sắt giúp dễ dàng trao đổi tàu và thiết bị giữa các tuyến đường.
Đường Sắt Chuyên Dụng: Sự Linh Hoạt Trong Đa Dạng
Ngoài đường sắt quốc gia và đô thị, Việt Nam còn có một số đường sắt chuyên dụng phục vụ cho các mục đích công nghiệp và vận tải cụ thể. Những đường sắt này được xây dựng với khổ đường sắt đa dạng, tùy thuộc vào yêu cầu của dự án. Tuy nhiên, nếu kết nối với đường sắt quốc gia, chúng phải tuân thủ khổ đường tương ứng.
Sự đa dạng của khổ đường sắt ở Việt Nam phản ánh lịch sử phát triển phức tạp và nhu cầu vận tải đa dạng của đất nước. Từ những tuyến đường sắt khổ 1 mét thời Pháp thuộc đến những tuyến đường sắt tiêu chuẩn hiện đại, mạng lưới đường sắt của Việt Nam tiếp tục là một phần quan trọng trong nền kinh tế và xã hội của quốc gia.