ตื่นนอนใหม่ ๆ ทำไมความดันสูง

ปริศนาความดันสูงยามเช้า: ทำไมตื่นนอนใหม่ๆ ความดันถึงพุ่ง?

หลายคนคงเคยประสบกับอาการความดันโลหิตสูงขึ้นเล็กน้อยในยามเช้าหลังจากตื่นนอน แม้จะไม่ได้มีโรคความดันโลหิตสูงอยู่ก่อนก็ตาม ปรากฏการณ์นี้เรียกว่า “Morning Surge” หรือ “การพุ่งสูงของความดันโลหิตในตอนเช้า” ซึ่งเป็นเรื่องที่น่าสนใจและยังคงมีการศึกษาค้นคว้าอย่างต่อเนื่องเพื่อหาสาเหตุที่แน่ชัด

ความเชื่อที่ว่าความดันโลหิตสูงขึ้นในตอนเช้าเพราะร่างกายพักผ่อนและระบบเผาผลาญช้าลงนั้นเป็นเพียงส่วนหนึ่งของคำตอบ แม้จะเป็นความจริงที่ว่าในช่วงเวลานอนหลับ ระบบประสาทอัตโนมัติจะลดการทำงานลง ทำให้การไหลเวียนของเลือดและการเต้นของหัวใจช้าลง แต่การเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นอย่างรวดเร็วในช่วงตื่นนอนนั้นซับซ้อนกว่านั้นมาก

ปัจจัยสำคัญที่ก่อให้เกิดการพุ่งสูงของความดันโลหิตในตอนเช้า มีหลายปัจจัยร่วมกัน ได้แก่:

• จังหวะการหลั่งฮอร์โมน: ร่างกายของเราถูกควบคุมโดยนาฬิกาชีวภาพ (Circadian Rhythm) ซึ่งส่งผลต่อการหลั่งฮอร์โมนต่างๆ ในตอนเช้า ฮอร์โมนบางชนิด เช่น คอร์ติซอล (Cortisol) และอะดรีนาลีน (Adrenaline) จะหลั่งออกมาในปริมาณมากขึ้น ส่งผลให้หัวใจเต้นเร็วขึ้นและหลอดเลือดหดตัว ซึ่งเป็นปัจจัยที่ทำให้ความดันโลหิตสูงขึ้น

• การเปลี่ยนแปลงของระบบประสาทอัตโนมัติ: ระบบประสาทซิมพาเทติก (Sympathetic Nervous System) ซึ่งควบคุมการตอบสนองต่อความเครียด จะมีการทำงานเพิ่มขึ้นในตอนเช้า เพื่อเตรียมร่างกายให้พร้อมสำหรับกิจกรรมต่างๆ การกระตุ้นของระบบนี้ส่งผลให้ความดันโลหิตสูงขึ้น

• การสะสมของน้ำและเกลือแร่: ในช่วงกลางคืน ร่างกายมีการสะสมของน้ำและเกลือแร่ ซึ่งส่งผลต่อปริมาณเลือดในระบบไหลเวียน ทำให้ความดันโลหิตเพิ่มสูงขึ้นเล็กน้อยในตอนเช้า

• การนอนหลับที่ไม่เพียงพอหรือมีคุณภาพต่ำ: การนอนหลับที่ไม่เพียงพอ การนอนหลับๆตื่นๆ หรือการนอนหลับที่มีคุณภาพต่ำ อาจส่งผลให้เกิดการพุ่งสูงของความดันโลหิตในตอนเช้าได้มากขึ้น

• ปัจจัยด้านสุขภาพอื่นๆ: โรคเรื้อรังบางชนิด เช่น โรคไต โรคเบาหวาน และภาวะอ้วน สามารถทำให้เกิดการพุ่งสูงของความดันโลหิตในตอนเช้าได้มากขึ้นเช่นกัน

แม้ว่าการพุ่งสูงของความดันโลหิตในตอนเช้าจะเป็นเรื่องปกติในระดับหนึ่ง แต่หากความดันโลหิตสูงขึ้นอย่างมีนัยสำคัญและต่อเนื่อง ควรปรึกษาแพทย์เพื่อตรวจหาสาเหตุและรับการรักษาที่เหมาะสม การดูแลสุขภาพที่ดี เช่น การออกกำลังกาย การรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ การพักผ่อนให้เพียงพอ และการจัดการความเครียด สามารถช่วยลดความเสี่ยงต่อการเกิดความดันโลหิตสูงและควบคุมความดันโลหิตให้คงที่ได้

บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้เบื้องต้นเท่านั้น ไม่สามารถใช้ทดแทนคำแนะนำจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญได้ หากมีข้อสงสัยหรือกังวลเกี่ยวกับความดันโลหิต ควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับการตรวจวินิจฉัยและคำแนะนำที่ถูกต้อง