ภาวะหยุดหายใจขณะหลับ กี่ครั้ง

ภาวะหยุดหายใจขณะหลับ: จำนวนครั้งที่บ่งบอกความรุนแรง และความสำคัญที่คุณควรรู้

ภาวะหยุดหายใจขณะหลับ (Sleep Apnea) ไม่ได้เป็นเพียงแค่การนอนกรนเสียงดังรบกวนคนข้างเคียงเท่านั้น แต่เป็นภาวะที่ร่างกายหยุดหายใจซ้ำๆ ในขณะที่เราหลับ ส่งผลเสียต่อสุขภาพในระยะยาวได้หลากหลายประการ หลายคนอาจสงสัยว่าการหยุดหายใจ “กี่ครั้ง” ถึงจะเรียกว่าเป็นภาวะหยุดหายใจขณะหลับ และระดับความรุนแรงของภาวะนี้วัดกันอย่างไร บทความนี้จะไขข้อสงสัย พร้อมทั้งเน้นย้ำถึงความสำคัญของการทำความเข้าใจและจัดการกับภาวะนี้อย่างถูกต้อง

ความถี่ของการหยุดหายใจ: เกณฑ์บ่งชี้ความรุนแรง

การวินิจฉัยภาวะหยุดหายใจขณะหลับนั้น อาศัยการตรวจการนอนหลับ (Polysomnography: PSG) เพื่อบันทึกข้อมูลต่างๆ เช่น คลื่นสมอง การหายใจ ระดับออกซิเจนในเลือด และอัตราการเต้นของหัวใจ ข้อมูลที่ได้จากการตรวจนี้จะนำมาคำนวณค่า Apnea-Hypopnea Index (AHI) ซึ่งเป็นตัวเลขที่แสดงถึงจำนวนครั้งที่หยุดหายใจ (Apnea) หรือหายใจตื้น (Hypopnea) ต่อชั่วโมงของการนอนหลับ

โดยทั่วไปแล้ว เกณฑ์ที่ใช้ในการแบ่งระดับความรุนแรงของภาวะหยุดหายใจขณะหลับอิงตามค่า AHI ดังนี้:

• ภาวะหยุดหายใจขณะหลับเล็กน้อย: AHI น้อยกว่า 5 ครั้งต่อชั่วโมง หมายถึงมีการหยุดหายใจหรือหายใจตื้นน้อยกว่า 5 ครั้งต่อชั่วโมงของการนอนหลับ
• ภาวะหยุดหายใจขณะหลับปานกลาง: AHI อยู่ระหว่าง 5-15 ครั้งต่อชั่วโมง หมายถึงมีการหยุดหายใจหรือหายใจตื้น 5-15 ครั้งต่อชั่วโมงของการนอนหลับ
• ภาวะหยุดหายใจขณะหลับรุนแรง: AHI มากกว่า 15 ครั้งต่อชั่วโมง หมายถึงมีการหยุดหายใจหรือหายใจตื้นมากกว่า 15 ครั้งต่อชั่วโมงของการนอนหลับ ในบางกรณี ผู้ที่มี AHI สูงกว่า 30 ครั้งต่อชั่วโมง อาจถูกจัดอยู่ในกลุ่มที่มีความรุนแรงมากเป็นพิเศษ

ทำไมจำนวนครั้งจึงสำคัญ: ผลกระทบต่อสุขภาพ

การหยุดหายใจซ้ำๆ ในขณะหลับ ทำให้ร่างกายขาดออกซิเจนเป็นช่วงๆ กระตุ้นให้หัวใจทำงานหนักขึ้น และส่งผลเสียต่อระบบต่างๆ ในร่างกาย ดังนี้:

• ความเสี่ยงต่อโรคหัวใจและหลอดเลือด: ภาวะหยุดหายใจขณะหลับเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดโรคความดันโลหิตสูง โรคหัวใจเต้นผิดจังหวะ โรคหลอดเลือดสมอง และภาวะหัวใจล้มเหลว
• ปัญหาเกี่ยวกับระบบเผาผลาญ: ภาวะนี้มีความเชื่อมโยงกับภาวะดื้อต่ออินซูลิน โรคเบาหวานชนิดที่ 2 และภาวะอ้วน
• ผลกระทบต่อสมองและสติปัญญา: การขาดออกซิเจนเป็นระยะๆ อาจส่งผลต่อความจำ สมาธิ และการตัดสินใจ นอกจากนี้ ยังอาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคสมองเสื่อมในระยะยาว
• ความเสี่ยงในการเกิดอุบัติเหตุ: อาการง่วงนอนมากเกินไปในเวลากลางวัน ซึ่งเป็นผลมาจากภาวะหยุดหายใจขณะหลับ อาจเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดอุบัติเหตุจราจรและอุบัติเหตุในที่ทำงาน

การจัดการและรักษาภาวะหยุดหายใจขณะหลับ

การรักษาภาวะหยุดหายใจขณะหลับมีหลายวิธี โดยแพทย์จะพิจารณาจากระดับความรุนแรง สาเหตุ และสุขภาพโดยรวมของผู้ป่วย วิธีการรักษาที่นิยมใช้ ได้แก่:

• การใช้เครื่องอัดอากาศแรงดันบวกต่อเนื่อง (Continuous Positive Airway Pressure: CPAP): เป็นการใส่หน้ากากที่จมูกหรือทั้งจมูกและปากขณะนอนหลับ เพื่อส่งอากาศอัดเข้าไปในทางเดินหายใจ ช่วยให้ทางเดินหายใจเปิดโล่งและป้องกันการหยุดหายใจ
• อุปกรณ์ในช่องปาก: อุปกรณ์ที่ใส่ในช่องปากขณะนอนหลับ เพื่อเลื่อนขากรรไกรล่างไปข้างหน้า ช่วยเปิดทางเดินหายใจ
• การผ่าตัด: ในบางกรณี อาจจำเป็นต้องผ่าตัดเพื่อแก้ไขโครงสร้างทางกายวิภาคที่ทำให้เกิดการอุดกั้นทางเดินหายใจ
• การปรับเปลี่ยนพฤติกรรม: การลดน้ำหนัก การหลีกเลี่ยงเครื่องดื่มแอลกอฮอล์และยานอนหลับก่อนนอน การนอนตะแคงข้าง และการงดสูบบุหรี่ ล้วนมีส่วนช่วยในการบรรเทาอาการของภาวะหยุดหายใจขณะหลับ

สรุป:

ภาวะหยุดหายใจขณะหลับเป็นภาวะที่ส่งผลเสียต่อสุขภาพได้หลายด้าน การทำความเข้าใจถึงความถี่ของการหยุดหายใจและระดับความรุนแรงของภาวะนี้ เป็นสิ่งสำคัญในการประเมินความเสี่ยงและวางแผนการรักษาที่เหมาะสม หากคุณสงสัยว่าตนเองหรือคนใกล้ชิดอาจมีภาวะหยุดหายใจขณะหลับ ควรรีบปรึกษาแพทย์เพื่อรับการวินิจฉัยและการรักษาที่ถูกต้อง เพื่อคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นในระยะยาว