เกล็ดเลือดสูงควรทำอย่างไร

เกล็ดเลือดสูง: เข้าใจปัญหาและวิธีรับมืออย่างถูกต้อง

เกล็ดเลือด (Platelets) เป็นส่วนประกอบสำคัญในเลือด ทำหน้าที่ช่วยให้เลือดแข็งตัว หากร่างกายมีเกล็ดเลือดมากเกินไป หรือที่เรียกว่าภาวะเกล็ดเลือดสูง (Thrombocytosis) อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดลิ่มเลือด ซึ่งอันตรายถึงชีวิตได้ บทความนี้จะพาคุณเข้าใจภาวะเกล็ดเลือดสูง พร้อมแนวทางการรับมือและการดูแลตัวเองอย่างถูกต้อง

ภาวะเกล็ดเลือดสูงแบ่งออกได้เป็น 2 ประเภทหลักๆ คือ ภาวะเกล็ดเลือดสูงปฐมภูมิ (Primary Thrombocythemia) ซึ่งมักเกิดจากความผิดปกติของไขกระดูก และภาวะเกล็ดเลือดสูงทุติยภูมิ (Secondary Thrombocythemia) ซึ่งเป็นผลมาจากโรคหรือภาวะอื่นๆ เช่น การติดเชื้อ, การอักเสบเรื้อรัง, ขาดธาตุเหล็ก, มะเร็งบางชนิด หรือผลข้างเคียงจากการผ่าตัดม้าม

สัญญาณเตือนที่ควรสังเกต

หลายคนที่มีภาวะเกล็ดเลือดสูงอาจไม่แสดงอาการใดๆ แต่บางรายอาจพบอาการเหล่านี้:

• อาการที่เกิดจากลิ่มเลือด: เช่น ปวดศีรษะ, มึนงง, เวียนศีรษะ, มองเห็นภาพซ้อน, ชาหรืออ่อนแรงที่แขนขา, เจ็บหน้าอก, หายใจลำบาก
• อาการเลือดออกผิดปกติ: เช่น เลือดกำเดาไหล, เลือดออกตามไรฟัน, มีจุดเลือดออกเล็กๆ ใต้ผิวหนัง (petechiae)
• อาการอื่นๆ: เช่น ปวดแสบปวดร้อนที่ปลายนิ้วมือหรือนิ้วเท้า (erythromelalgia), อ่อนเพลีย, ปวดท้อง

การวินิจฉัยและการรักษา

หากสงสัยว่ามีภาวะเกล็ดเลือดสูง ควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับการตรวจวินิจฉัย ซึ่งประกอบด้วยการตรวจเลือด, ตรวจไขกระดูก และตรวจหาสาเหตุอื่นๆ ที่อาจเกี่ยวข้อง

การรักษาภาวะเกล็ดเลือดสูงจะขึ้นอยู่กับสาเหตุ, ความรุนแรงของอาการ และปัจจัยเสี่ยงของแต่ละบุคคล ตัวอย่างแนวทางการรักษา ได้แก่:

• การใช้ยา: เช่น ยาต้านเกล็ดเลือด (Aspirin), ยาลดจำนวนเกล็ดเลือด (Hydroxyurea, Anagrelide)
• การรักษาโรคหรือภาวะที่เป็นสาเหตุ: เช่น การรักษาการติดเชื้อ, การรักษาโรคขาดธาตุเหล็ก
• การปรับเปลี่ยนพฤติกรรม: เช่น งดสูบบุหรี่, ควบคุมน้ำหนัก, ออกกำลังกายสม่ำเสมอ, ดื่มน้ำให้เพียงพอ, หลีกเลี่ยงการบาดเจ็บ
• การติดตามอาการอย่างสม่ำเสมอ: เพื่อประเมินความรุนแรงของโรคและปรับแผนการรักษาให้เหมาะสม

การดูแลตัวเองเมื่อมีภาวะเกล็ดเลือดสูง

นอกจากการรักษาตามคำแนะนำของแพทย์แล้ว การดูแลตัวเองอย่างถูกต้องก็มีความสำคัญเช่นกัน เช่น:

• รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ หลีกเลี่ยงอาหารที่มีไขมันสูง
• จัดการความเครียดอย่างเหมาะสม
• แจ้งแพทย์ทุกครั้งก่อนรับประทานยาหรืออาหารเสริมใดๆ
• สังเกตอาการผิดปกติและรีบไปพบแพทย์ทันที หากมีอาการเลือดออกผิดปกติหรืออาการที่บ่งชี้ถึงการเกิดลิ่มเลือด

ภาวะเกล็ดเลือดสูง แม้จะฟังดูน่ากลัว แต่หากได้รับการวินิจฉัยและรักษาอย่างถูกต้อง รวมถึงการดูแลตัวเองอย่างสม่ำเสมอ ก็สามารถควบคุมโรคและลดความเสี่ยงของภาวะแทรกซ้อนได้ อย่าลืมปรึกษาแพทย์เพื่อขอคำแนะนำและวางแผนการรักษาที่เหมาะสมกับคุณ

หวังว่าบทความนี้จะเป็นประโยชน์สำหรับผู้ที่กำลังมองหาข้อมูลเกี่ยวกับภาวะเกล็ดเลือดสูง อย่าลืมว่าข้อมูลในบทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อให้ความรู้ทั่วไปเท่านั้น ไม่สามารถใช้แทนคำแนะนำทางการแพทย์ ควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับการวินิจฉัยและการรักษาที่เหมาะสม