หลักการปฐมพยาบาล 5 ข้อ มีอะไรบ้าง

หลักการปฐมพยาบาล 5 ข้อ ที่ควรจำไว้ยามฉุกเฉิน

การปฐมพยาบาลเบื้องต้นเป็นทักษะสำคัญที่สามารถช่วยชีวิตคนได้ แม้จะเป็นเพียงการช่วยเหลือเล็กน้อย แต่ก็สามารถลดความรุนแรงของอาการบาดเจ็บและเพิ่มโอกาสการรอดชีวิตได้อย่างมาก หลักการสำคัญที่ควรจำไว้มี 5 ข้อ ดังนี้

1. ประเมินสถานการณ์และรักษาความปลอดภัย: ก่อนทำการช่วยเหลือสิ่งแรกที่ต้องทำคือประเมินสถานการณ์โดยรอบอย่างรวดเร็ว ตรวจสอบความปลอดภัยของทั้งผู้ช่วยเหลือและผู้บาดเจ็บ หากเกิดเหตุในสถานที่เสี่ยงอันตราย เช่น ไฟไหม้ ถนนที่รถวิ่งผ่าน หรือบริเวณที่มีสารเคมีรั่วไหล ควรเคลื่อนย้ายผู้บาดเจ็บไปยังสถานที่ปลอดภัยก่อน การประเมินสถานการณ์นี้รวมถึงการสังเกตอาการบาดเจ็บเบื้องต้น เช่น มีเลือดออกมากน้อยแค่ไหน มีอาการหายใจลำบากหรือไม่ เพื่อเลือกวิธีการช่วยเหลือที่เหมาะสม

2. ควบคุมการตกเลือด: การตกเลือดเป็นอันตรายถึงชีวิตได้ การควบคุมการตกเลือดจึงเป็นสิ่งสำคัญอันดับต้นๆ วิธีการคือการกดบริเวณที่บาดเจ็บโดยตรงด้วยผ้าสะอาดหรือวัสดุที่สะอาดอื่นๆ กดแรงๆ และต่อเนื่องอย่างน้อย 10 นาที อย่าปล่อยมือบ่อยๆ ยกบริเวณที่บาดเจ็บให้สูงกว่าระดับหัวใจก็จะช่วยลดการไหลเวียนของเลือดได้ หากเลือดไหลทะลุผ้ากด ควรซ้อนผ้าชั้นใหม่ทับลงไป อย่าพยายามทำความสะอาดแผล หรือถอดสิ่งแปลกปลอมออกจากแผลลึก เว้นแต่สิ่งนั้นขัดขวางการกดห้ามเลือด

3. จัดท่าทางที่เหมาะสม: การจัดท่าทางให้เหมาะสมช่วยป้องกันการบาดเจ็บซ้ำเติม และทำให้ผู้บาดเจ็บรู้สึกสบายขึ้น โดยเฉพาะหากมีอาการเจ็บปวด เช่น หากผู้บาดเจ็บมีอาการปวดหลัง ควรจัดท่านอนราบ และพยายามอย่าให้ขยับตัวมากนัก สำหรับผู้บาดเจ็บที่หมดสติ ควรจัดท่านอนตะแคงข้าง เพื่อป้องกันการสำลัก หากมีการบาดเจ็บที่กระดูกสันหลัง ควรหลีกเลี่ยงการเคลื่อนย้าย และรอเจ้าหน้าที่การแพทย์มาช่วยเหลือ

4. ติดต่อขอความช่วยเหลือ: หากอาการบาดเจ็บรุนแรง เช่น หมดสติ หายใจติดขัด หรือมีเลือดออกมาก ควรติดต่อขอความช่วยเหลือจากหน่วยกู้ชีพโดยเร็วที่สุด เช่น โทร 1669 หรือโทรศัพท์แจ้งหน่วยฉุกเฉินที่ใกล้ที่สุด การแจ้งรายละเอียดสถานที่เกิดเหตุ ชนิดของการบาดเจ็บ และจำนวนผู้บาดเจ็บ จะช่วยให้หน่วยกู้ภัยสามารถช่วยเหลือได้อย่างมีประสิทธิภาพ

5. เฝ้าดูอาการและติดตามอย่างใกล้ชิด: แม้ว่าจะได้รับการปฐมพยาบาลเบื้องต้นแล้ว ก็ควรเฝ้าดูอาการของผู้บาดเจ็บอย่างใกล้ชิด สังเกตอาการผิดปกติ เช่น อาการหายใจเปลี่ยนแปลง ชีพจรเต้นเร็วหรือช้าผิดปกติ หรือมีอาการช็อก และแจ้งแพทย์หากอาการแย่ลง การปฐมพยาบาลเบื้องต้นเป็นเพียงการช่วยเหลือชั่วคราว การส่งผู้บาดเจ็บไปพบแพทย์โดยเร็วที่สุดยังคงเป็นสิ่งสำคัญที่สุด

การเรียนรู้หลักการปฐมพยาบาล 5 ข้อนี้ และการฝึกปฏิบัติอย่างถูกวิธี จะช่วยให้เราสามารถช่วยเหลือผู้อื่นในยามฉุกเฉินได้อย่างมั่นใจ และอาจเป็นการช่วยชีวิตคนไว้ได้ ควรศึกษาเพิ่มเติมจากแหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือ เช่น หลักสูตรการปฐมพยาบาลจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เพื่อให้มีความรู้และทักษะที่ถูกต้อง และปลอดภัยมากยิ่งขึ้น