Kan je suikerziekte zomaar krijgen?

Kan je suikerziekte zomaar krijgen? Het onderscheid tussen type 1 en type 2 diabetes

De vraag “kan je suikerziekte zomaar krijgen?” is complexer dan het lijkt. Het antwoord hangt sterk af van welke vorm van diabetes mellitus we bedoelen. Er bestaan namelijk verschillende types, elk met hun eigen oorzaken en risicofactoren. De meest voorkomende zijn type 1 en type 2 diabetes.

Type 1 diabetes: een auto-immuunziekte – ja, je kunt het “zomaar” krijgen.

Type 1 diabetes is een auto-immuunziekte. Dit betekent dat het immuunsysteem van het lichaam ten onrechte de cellen in de alvleesklier aanvalt die insuline produceren. Insuline is cruciaal voor het verwerken van suiker (glucose) in het bloed. Zonder insuline stijgt de bloedsuikerspiegel gevaarlijk hoog. De exacte oorzaak van deze auto-immuunreactie is nog niet volledig bekend, maar genetische factoren en mogelijk omgevingsfactoren spelen een rol.

Je kunt type 1 diabetes dus “zomaar” krijgen, ongeacht je leeftijd, gewicht, leefstijl of dieet. Het is geen gevolg van ongezonde keuzes. Het kan zich op elke leeftijd ontwikkelen, hoewel het vaak in de kindertijd of adolescentie wordt gediagnosticeerd. Het is een chronische ziekte die levenslange behandeling met insuline vereist.

Type 2 diabetes: een complexer verhaal – “zomaar” is hier minder van toepassing.

Type 2 diabetes ontwikkelt zich geleidelijk en is sterk gerelateerd aan leefstijl. Het lichaam wordt resistent tegen insuline, waardoor de bloedsuikerspiegel stijgt. Risicofactoren voor type 2 diabetes zijn onder andere:

• Overgewicht en obesitas: Vetweefsel speelt een rol in de insulineresistentie.
• Gebrek aan lichaamsbeweging: Regelmatige beweging verbetert de insulinegevoeligheid.
• Ongezonde voeding: Een dieet rijk aan verzadigde vetten en suikers verhoogt het risico.
• Genetische aanleg: Een familiaire voorgeschiedenis van type 2 diabetes verhoogt de kans.
• Leeftijd: De kans op type 2 diabetes neemt toe met de leeftijd.

Bij type 2 diabetes is het dus minder correct om te zeggen dat je het “zomaar” krijgt. Het is het resultaat van een combinatie van factoren, waarbij leefstijlfactoren een prominente rol spelen. Met een gezonde leefstijl kan het risico aanzienlijk worden verlaagd of zelfs voorkomen.

Conclusie:

De vraag of je suikerziekte “zomaar” kunt krijgen, vereist nuance. Bij type 1 diabetes is het antwoord ja, omdat het een auto-immuunziekte is die onafhankelijk van leefstijl kan ontstaan. Bij type 2 diabetes is het antwoord nee, aangezien leefstijl een cruciale rol speelt in het ontwikkelen van deze vorm van diabetes. In beide gevallen is vroegtijdige diagnose en behandeling essentieel om complicaties te voorkomen. Bij twijfel, raadpleeg altijd een arts.