Vùng đất miền Trung quen thuộc với đọi, loại bát ăn cơm khác biệt với bát (miền Bắc) hay chén (miền Nam). Từ đọi còn in dấu trong văn hóa ứng xử, thể hiện trong thành ngữ cổ: Ăn không nên đọi, nói không nên lời.
Đọi – Chiếc Bát Độc Đáo Của Miền Trung
Ẩm thực miền Trung không chỉ nổi tiếng với những món ăn cay nồng đậm đà mà còn ẩn chứa nhiều nét văn hóa độc đáo, trong đó có cách thưởng thức cơm với chiếc bát đặc biệt được gọi là “Đọi”.
Đọi – Một Loại Bát Ăn Cơm Đặc Biệt
Khác với chiếc bát của miền Bắc và chén của miền Nam, đọi miền Trung có hình dáng thon dài, miệng rộng và đáy hẹp. Chất liệu làm đọi thường là sứ hoặc đất nung với màu sắc trang nhã, họa tiết tinh tế. Kích thước của đọi khá lớn, đủ để chứa một lượng cơm đủ cho một người ăn.
Đọi Trong Văn hóa Ứng Xử
Không chỉ là vật dụng ăn uống thông thường, đọi còn gắn liền với văn hóa ứng xử của người dân miền Trung. Trong thành ngữ cổ “Ăn không nên đọi, nói không nên lời”, đọi được dùng như một phép ẩn dụ để chỉ việc ăn uống và giao tiếp thiếu tế nhị, không đúng mực.
Sử Dụng Đọi Trong Bữa Ăn
Bát đọi không chỉ được sử dụng để đựng cơm mà còn có thể dùng để đựng cháo, súp hoặc các món ăn khác. Khi dùng đọi, người ta thường dùng đũa để gắp thức ăn. Ưu điểm của đọi là có trọng lượng nhẹ, dễ cầm nắm và chứa được nhiều thức ăn hơn so với chén hay bát.
Bát Đọi Trong Đời Sống Ngày Nay
Ngày nay, mặc dù cuộc sống hiện đại với nhiều loại vật dụng ăn uống tiện dụng, chiếc bát đọi vẫn được nhiều người dân miền Trung ưa chuộng. Đọi không chỉ gắn liền với những bữa cơm gia đình ấm áp mà còn là vật dụng không thể thiếu trong các bữa tiệc truyền thống và lễ hội.
Sự tồn tại của bát đọi miền Trung là minh chứng cho sự đa dạng của văn hóa ẩm thực Việt Nam. Nó không chỉ là một vật dụng ăn uống mà còn mang giá trị văn hóa sâu sắc, gắn liền với phong tục tập quán và lối sống của người dân miền Trung.