โรคอะไรบ้างที่พบบ่อยเกี่ยวกับกระดูก

รู้จักโรคกระดูกยอดฮิต: มากกว่าแค่กระดูกพรุน

เมื่อพูดถึงโรคเกี่ยวกับกระดูก หลายคนมักนึกถึง “กระดูกพรุน” เป็นอันดับแรก ซึ่งก็ถูกต้อง กระดูกพรุนเป็นโรคที่พบได้บ่อยและส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุจำนวนมาก ทำให้กระดูกเปราะบางและเสี่ยงต่อการหักง่าย แต่ความจริงแล้ว โรคที่เกี่ยวข้องกับกระดูกยังมีอีกมากมายที่ควรทำความเข้าใจ เพื่อการดูแลรักษาสุขภาพกระดูกให้แข็งแรงอยู่เสมอ

บทความนี้จะพาไปสำรวจโรคเกี่ยวกับกระดูกที่พบบ่อย พร้อมทำความเข้าใจอาการ สาเหตุ และแนวทางการรักษาเบื้องต้น เพื่อให้คุณสามารถสังเกตอาการผิดปกติและเข้ารับการรักษาได้อย่างทันท่วงที

1. กระดูกพรุน (Osteoporosis): ภัยเงียบที่ต้องระวัง

ดังที่กล่าวไปข้างต้น กระดูกพรุนคือภาวะที่ความหนาแน่นของกระดูกลดลง ทำให้กระดูกอ่อนแอและแตกหักง่าย แม้เพียงการล้มเบาๆ หรือการยกของหนักก็อาจทำให้กระดูกหักได้ โดยเฉพาะกระดูกสันหลัง สะโพก และข้อมือ โรคนี้มักไม่มีอาการแสดงในระยะแรก ทำให้หลายคนไม่รู้ตัวจนกว่ากระดูกจะหักแล้ว

ปัจจัยเสี่ยง: อายุที่มากขึ้น, เพศหญิง (โดยเฉพาะหลังหมดประจำเดือน), กรรมพันธุ์, การขาดแคลนแคลเซียมและวิตามินดี, การสูบบุหรี่, การดื่มแอลกอฮอล์มากเกินไป, การใช้ยาบางชนิด (เช่น สเตียรอยด์)

2. ข้ออักเสบรูมาตอยด์ (Rheumatoid Arthritis): มากกว่าแค่ปวดข้อ

ข้ออักเสบรูมาตอยด์เป็นโรคภูมิต้านตนเอง (autoimmune disease) ที่ระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายโจมตีเยื่อบุข้อ ทำให้เกิดการอักเสบ ปวด บวม แดง ร้อน และข้อแข็ง นอกจากนี้ ข้ออักเสบรูมาตอยด์ยังสามารถส่งผลกระทบต่ออวัยวะอื่นๆ ในร่างกาย เช่น ปอด หัวใจ ผิวหนัง และดวงตา

อาการ: ปวดข้อ บวม และแข็ง โดยเฉพาะในตอนเช้า, อ่อนเพลีย, มีไข้ต่ำๆ, น้ำหนักลด, เบื่ออาหาร

3. เอ็นอักเสบ (Tendonitis): ปัญหาของคนแอคทีฟ

เอ็นอักเสบคือภาวะที่เอ็น ซึ่งเป็นเนื้อเยื่อที่เชื่อมกระดูกกับกล้ามเนื้อ เกิดการอักเสบ ทำให้เกิดอาการปวดและกดเจ็บ โดยเฉพาะบริเวณข้อศอก ไหล่ เข่า และข้อเท้า สาเหตุส่วนใหญ่มักมาจากการใช้งานมากเกินไป (overuse) หรือการเคลื่อนไหวซ้ำๆ

อาการ: ปวดเมื่อย กดเจ็บ บริเวณเอ็น, อาการปวดมักแย่ลงเมื่อใช้งาน, ข้ออาจบวมและแข็ง

4. กระดูกงอก (Bone Spurs หรือ Osteophytes): เงี่ยงกระดูกที่ไม่ควรมองข้าม

กระดูกงอกคือการเจริญเติบโตของกระดูกที่ผิดปกติ มักเกิดขึ้นบริเวณข้อต่อที่เสื่อมสภาพหรือได้รับบาดเจ็บ กระดูกงอกอาจไม่มีอาการแสดงในระยะแรก แต่เมื่อมีขนาดใหญ่ขึ้นก็อาจทำให้เกิดอาการปวด กดทับเส้นประสาท หรือจำกัดการเคลื่อนไหว

อาการ: ปวดข้อ, ข้อแข็ง, ชา หรืออ่อนแรง หากกระดูกงอกกดทับเส้นประสาท, อาจคลำพบก้อนแข็งบริเวณข้อ

5. เลือดออกในข้อ (Hemarthrosis): ภาวะแทรกซ้อนที่ต้องเฝ้าระวัง

เลือดออกในข้อคือภาวะที่มีเลือดสะสมอยู่ภายในข้อต่อ มักเกิดจากการบาดเจ็บ การผ่าตัด หรือโรคบางชนิด เช่น โรคฮีโมฟีเลีย (เลือดแข็งตัวช้า)

อาการ: ปวด บวม และข้อเคลื่อนไหวลำบาก, ข้ออาจอุ่นหรือแดง, อาจมีรอยฟกช้ำรอบข้อ

เมื่อไหร่ควรพบแพทย์?

หากคุณมีอาการผิดปกติเกี่ยวกับกระดูกและข้อ เช่น ปวด บวม แดง ร้อน ข้อแข็ง หรือเคลื่อนไหวลำบาก ควรปรึกษาแพทย์เพื่อวินิจฉัยและรับการรักษาอย่างเหมาะสม การวินิจฉัยที่รวดเร็วและการรักษาที่ถูกต้องจะช่วยป้องกันภาวะแทรกซ้อนและรักษาสุขภาพกระดูกและข้อของคุณให้แข็งแรงในระยะยาว

การดูแลกระดูกและข้อให้แข็งแรง:

• รับประทานอาหารที่มีแคลเซียมและวิตามินดีสูง: เช่น นม โยเกิร์ต ชีส ปลาเล็กปลาน้อย ผักใบเขียว
• ออกกำลังกายสม่ำเสมอ: โดยเฉพาะการออกกำลังกายแบบลงน้ำหนัก (weight-bearing exercise) เช่น เดิน วิ่ง กระโดดเชือก
• รักษาน้ำหนักตัวให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ: น้ำหนักเกินอาจเพิ่มภาระให้กับข้อต่อ
• หลีกเลี่ยงพฤติกรรมเสี่ยง: เช่น สูบบุหรี่ ดื่มแอลกอฮอล์มากเกินไป
• ปรึกษาแพทย์: หากมีอาการผิดปกติเกี่ยวกับกระดูกและข้อ

การดูแลสุขภาพกระดูกและข้อเป็นสิ่งสำคัญที่ไม่ควรมองข้าม การทำความเข้าใจโรคต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับการกระดูกจะช่วยให้คุณสามารถดูแลตัวเองและคนที่คุณรักได้อย่างเหมาะสม เพื่อคุณภาพชีวิตที่ดีในระยะยาว

#กระดูกพรุน#ปวดกระดูก#โรคกระดูก