อาการคัดจมูก น้ํามูกตัน หายใจไม่ออก เกิดจากอะไรได้บ้าง

คัดจมูก ไม่ใช่แค่หวัด! เปิดสาเหตุที่ทำให้จมูกตัน หายใจไม่สะดวกที่คุณอาจไม่เคยรู้

อาการคัดจมูก น้ำมูกตัน หายใจไม่สะดวก เป็นปัญหาที่ใครหลายคนต้องเผชิญอยู่บ่อยครั้ง โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงที่อากาศเปลี่ยนแปลง หรือเมื่อเป็นหวัด แต่คุณรู้หรือไม่ว่าอาการเหล่านี้ไม่ได้มีสาเหตุมาจากการติดเชื้อหวัดเพียงอย่างเดียว? แท้จริงแล้ว ยังมีปัจจัยอื่นๆ อีกมากมายที่สามารถส่งผลให้เกิดอาการคัดจมูกได้ และบางครั้งอาการเหล่านี้ก็อาจเป็นสัญญาณของปัญหาสุขภาพที่ซับซ้อนกว่าที่คิด

อะไรคือสาเหตุของอาการคัดจมูก น้ำมูกตัน หายใจไม่สะดวก?

นอกเหนือจากสาเหตุยอดฮิตอย่างการติดเชื้อไวรัสหวัด หรือไข้หวัดใหญ่แล้ว ยังมีปัจจัยอื่นๆ ที่กระตุ้นให้เกิดอาการคัดจมูกได้เช่นกัน:

• ภูมิแพ้: สารก่อภูมิแพ้ในอากาศ เช่น ฝุ่นละออง เกสรดอกไม้ ขนสัตว์ หรือไรฝุ่น สามารถกระตุ้นให้เยื่อบุจมูกบวม อักเสบ และผลิตน้ำมูกมากขึ้น ทำให้เกิดอาการคัดจมูก น้ำมูกไหล และจาม

• ไซนัสอักเสบ: การอักเสบของเยื่อบุโพรงไซนัส (โพรงอากาศรอบจมูก) มักเกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย ไวรัส หรือเชื้อรา ทำให้เกิดอาการปวดศีรษะ ปวดบริเวณใบหน้า คัดจมูก น้ำมูกข้น และมีไข้

• ริดสีดวงจมูก: เป็นติ่งเนื้อที่งอกออกมาจากเยื่อบุจมูก มักมีลักษณะนิ่มและไม่มีความเจ็บปวด ริดสีดวงจมูกขนาดใหญ่อาจขัดขวางการไหลเวียนของอากาศ ทำให้เกิดอาการคัดจมูกเรื้อรัง การรับรู้กลิ่นลดลง และน้ำมูกไหล

• การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน: โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงตั้งครรภ์ ระดับฮอร์โมนที่เปลี่ยนแปลงไปสามารถทำให้เยื่อบุจมูกบวมและผลิตน้ำมูกมากขึ้น ทำให้เกิดอาการคัดจมูกที่เรียกว่า “Rhinitis of pregnancy”

• การใช้ยาบางชนิด: ยาบางชนิด เช่น ยาลดความดันโลหิต หรือยาแก้ปวดบางประเภท อาจมีผลข้างเคียงที่ทำให้เยื่อบุจมูกบวมและคัดจมูกได้

• โครงสร้างจมูกผิดปกติ: เช่น ผนังกั้นช่องจมูกคด (Deviated septum) หรือรูจมูกตีบแคบ อาจทำให้การไหลเวียนของอากาศในจมูกไม่สะดวก และเกิดอาการคัดจมูกได้ง่าย

• สิ่งแปลกปลอมในจมูก: โดยเฉพาะในเด็กเล็ก การมีสิ่งแปลกปลอมติดอยู่ในจมูกอาจทำให้เกิดอาการคัดจมูก น้ำมูกไหล และมีกลิ่นเหม็น

• อากาศแห้ง: การอยู่ในสภาพแวดล้อมที่อากาศแห้งเป็นเวลานาน สามารถทำให้เยื่อบุจมูกแห้ง ระคายเคือง และบวม ทำให้เกิดอาการคัดจมูกได้

เมื่อไหร่ควรไปพบแพทย์?

หากอาการคัดจมูกของคุณเป็นเรื้อรัง ไม่ดีขึ้นด้วยการดูแลตัวเองเบื้องต้น หรือมีอาการดังต่อไปนี้ ควรรีบปรึกษาแพทย์เพื่อหาสาเหตุและรับการรักษาที่เหมาะสม:

• อาการคัดจมูกรุนแรงจนรบกวนการนอนหลับและกิจกรรมประจำวัน
• มีน้ำมูกสีเหลืองหรือเขียวข้น
• มีไข้สูง
• ปวดศีรษะหรือปวดบริเวณใบหน้าอย่างรุนแรง
• สูญเสียการรับรู้กลิ่น
• มีเลือดกำเดาไหลบ่อย

การดูแลตัวเองเบื้องต้นเมื่อมีอาการคัดจมูก:

• ล้างจมูกด้วยน้ำเกลือ เพื่อช่วยลดอาการบวมของเยื่อบุจมูก และชะล้างสิ่งสกปรก
• ดื่มน้ำมากๆ เพื่อช่วยให้ร่างกายชุ่มชื้น และลดความข้นของน้ำมูก
• หลีกเลี่ยงสารก่อภูมิแพ้ หรือสิ่งระคายเคืองที่กระตุ้นอาการ
• พักผ่อนให้เพียงพอ
• ใช้เครื่องทำความชื้นในห้องนอน เพื่อเพิ่มความชื้นในอากาศ

สรุป:

อาการคัดจมูก น้ำมูกตัน หายใจไม่สะดวก อาจมีสาเหตุได้หลากหลาย การสังเกตอาการ และพิจารณาปัจจัยอื่นๆ ที่อาจเกี่ยวข้อง จะช่วยให้คุณสามารถดูแลตัวเองได้อย่างถูกต้อง และหากอาการไม่ดีขึ้น หรือมีอาการที่น่าเป็นห่วง ควรรีบปรึกษาแพทย์เพื่อหาสาเหตุที่แท้จริง และรับการรักษาที่เหมาะสมต่อไป